استارتاپ چیست + معرفی انواع استارت آپ
استارتاپ‌ها کسب و کارهایی نوظهور و نوپا هستند که توسط یک یا چند کارآفرین تاسیس شده‌اند. هدف اصلی از راه‌اندازی یک استارتاپ، ارائه خدمات و محصولاتی نوین، برای رفع یکی از مشکلات جامعه است. در واقع هر استارتاپ می‌تواند به نحوی برای جامعه مفید باشد و با ارائه ایده‌های تازه، زندگی را برای افراد آن جامعه، ساده‌تر کند.
برای درک بهتر مفهوم استارتاپ و آشنایی با انواع آن، تا انتهای مطلب همراه ما باشید. ما تصمیم داریم به صورت مفصل بررسی کنیم که استارتاپ چیست و هرکدام از انواع آن، چه ویژگی‌هایی دارند. همچنین روش ایجاد یک استارتاپ دانش بنیان را هم به شما عزیزان آموزش خواهیم داد.
استارتاپ چیست؟ درک مفهوم استارتاپ
استارتاپ‌ها، شرکت‌ها یا سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که بر روی یک محصول یا خدمات واحد متمرکز شده‌اند. در واقع بنیانگذاران این شرکت‌ها می‌خواهند محصولات یا خدماتی که معتقدند تقاضا برای آنها وجود دارد را به بازار عرضه کنند. چنین شرکت‌هایی در اکثر مواقع، سرمایه کافی در اختیار ندارند و مدل تجاری آنها هم به صورت کاملا توسعه یافته نیست.
در واقع برخی از این شرکت ها در ابتدا توسط بنیانگذارانشان تامین مالی می شوند. اما بسیاری از استارت‌آپ‌ها برای دریافت بودجه بیشتر به دیگران از جمله خانواده، دوستان و سرمایه‌گذاران خطرپذیر مراجعه می‌کنند.
نکته مهم: توجه داشته باشید که استارتاپ با شرکت‌های دانش بنیان فرق می‌کند. هر شرکت دانش بنیان می‌تواند یک استارتاپ هم باشد، اما تمام استارتاپ‌ها به صورت دانش بنیان نیستند. در بخش‌های بعدی به طور کامل به شما توضیح می‌دهیم که فرق شرکت دانش بنیان و استارتاپ چیست.
عوامل مهم در راه‌اندازی یک استارتاپ
عوامل خاصی وجود دارند که تمام کارآفرینان باید قبل از راه اندازی کسب و کار جدید خود و شروع فعالیتشان، درمورد آنها فکر کنند. ما در اینجا برخی از مهمترین عواملی که باید قبل از راه اندازی استارتاپ خود به آنها توجه کنید را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
موقعیت مکانی
موقعیت مکانی تاثیر مستقیمی روی استارتاپ شما دارد و عاملی است که می‌تواند هر کسب و کاری را بالا برده یا شکست دهد. در مواقع این مورد یکی از مهمترین ملاحظات برای هر کسی است که قصد دارد به دنیای تجارت وارد شود.
حال سوال اینجاست که بهترین موقعیت مکانی برای یک استارتاپ چیست؟ کسب و کارهای نوپا باید تصمیم بگیرند که آیا کسب‌وکارشان به صورت آنلاین فعالیت دارد، در دفتر فیزیکی شروع به کار می‌کند یا کارهای آن در یک فروشگاه انجام می‌شود. در واقع بهترین مکان برای استارتاپ‌ها به محصول یا خدمات ارائه شده توسط آن بستگی دارد.
برای مثال، یک استارتاپ فناوری که سخت‌افزار واقعیت مجازی را می‌فروشد، ممکن است به یک ویترین فیزیکی نیاز داشته باشد تا به مشتریان امکان نمایش چهره به چهره ویژگی‌های پیچیده محصول را بدهد.
ساختار حقوقی
انتخاب یک ساختار حقوقی مناسب برای هر استارتاپ، بسته به نوع فعالیت و شرایط کلی آن متفاوت خواهد بود. این همان چیزی است که مدیران یک استارتاپ باید در مورد آن تحقیق کنند و بهترین ساختار را تشخیص دهند.
معمولا مالکیت انحصاری برای موسسی که کارمند اصلی یک کسب و کار نیز باشد، مناسب خواهد بود. شراکت هم یک ساختار قانونی قابل دوام برای مشاغلی است که متشکل از چندین نفر هستند و مالکیت مشترک دارند.
منابع مالی
کسب و کارهای نوپا معمولاً از سرمایه شخصی صاحبان کسب و کار، یا با کمک گرفتن از سرمایه‌گذاران خطرپذیر تاسیس می‌شوند. این‌ها گروهی از سرمایه گذاران حرفه‌ای هستند که در تامین مالی استارتاپ‌ها تخصص دارند. در واقع کسانی که ایده راه اندازی یک کسب و کار نوپا را دارند، با هرکسی که به‌عنوان سرمایه‌گذار در میان دوستان و آشنایان خود میشناسند وارد همکاری می‌شوند. یا اینکه از طریق انتشار آگهی، سرمایه‌گذاران خطرپذیر را جذب خواهند کرد.
سایر راهکارها برای ایجاد یک استارتاپ چیست؟ روش دیگر برای تامین مالی کسب و کارهای نوپا، استفاده از وام دانش بنیان اشتغال زایی است که برخی بانک‌ها و موسسات مالی اهدا می‌کنند.
مزایا و معایب استارت آپ ها
حال که متوجه شدید استارتاپ چیست، بهتر است با مزایا و معایب آن هم آشنا شوید. کسب و کارهای نوپا فرصتی تازه برای رشد و پیشرفت، در اختیار افراد با استعداد و کوشا قرار می‌دهند. این کسب و کارها اگر به موفقیت برسند، نیازهای خاصی از جامعه را به شکل بهتری برطرف خواهند کرد.
بدیهی است که این نوع کسب و کارها هم با مزایا و معایب خاص خود همراه باشند. مهمترین مزایای استارتاپ‌ها عبارتند از:
- به دست آوردن فرصت‌های بیشتر برای یادگیری
- افزایش مسئولیت کارمندان و مسئولین
- انعطاف پذیری
- تشویق نوآوری و خلاقیت
- رشد و پرورش استعدادها در مسیر درست
- ساعت کاری انعطاف پذیر
اگر می‌پرسید نقاط ضعف یک استارتاپ چیست، باید گفت که موارد زیر، از جمله معایب استارتاپ‌ها به شمار می‌روند:
- خطر شکست خوردن کسب و کار
- نیاز به افزایش سرمایه
- استرس بالا
- محیط کسب و کار رقابتی
انواع استارتاپ‌ها
استارتاپ‌ها با توجه به حوزه فعالیت و ویژگی‌هایی که دارند، به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. شما باید به عنوان یک کارآفرین، انواع استارتاپ را بشناسید تا متوجه شوید که ایده و حوزه فعالیت کاریتان در کدام دسته از آنها قرار می‌گیرد. به طور کلی، ۶ نوع استارتاپ داریم که در اینجا، شما را با آنها آشنا کرده و توضیح می‌دهیم که ویژگی هر استارتاپ چیست.
استارتاپ‌های مقیاس پذیر
شرکت هایی که در حوزه فناوری فعالیت می‌کنند، اغلب به این گروه تعلق دارند. چنین کسب و کارهایی از پتانسل بسیار بالایی برخوردار بوده و به خوبی می‌توانند به بازارهای جهانی وارد شوند. کسب و کارهای حوزه فناوری می‌توانند به راحتی از سرمایه گذاران حمایت مالی دریافت کنند و به شرکت‌های بین‌المللی تبدیل شوند.
از جمله معروف‌ترین استارتاپ‌های مقیاس پذیر، می‌توان به مواردی همچون گوگل، اوبر، فیس بوک و توییتر اشاره کرد. این استارتاپ‌ها بهترین کارمندان را استخدام می‌کنند و به دنبال سرمایه‌گذارانی می‌گردند تا ایده‌ها و مقیاس خود را توسعه داده و تقویت کنند.
استارتاپ های مربوط به کسب و کارهای کوچک
این کسب و کارها توسط افراد عادی ایجاد می‌شوند که معمولاً خود آنها، روی ایجاد استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده‌اند. اهداف این کسب و کارها چندان هم بلند پروازانه نیست و اکثر آنها هیچ مدل کسب و کار خاصی ندارند. در واقع صاحبان این استارتاپ‌ها بدون داشتن چشم انداز وسیع شغلی برای شروع کارشان اقدام می‌کنند. فروشگاه‌های مواد غذایی، آرایشگاه ها، نانوایی ها و آژانس های مسافرتی نمونه‌های کاملی از کسب و کارهای کوچک هستند.
استارتاپ‌های سبک زندگی
افرادی که سرگرمی خاصی دارند و مشتاقند که روی علاقه خود کار کنند، با اطلاع از اینکه مفهوم استارتاپ چیست، می‌توانند یک استارتاپ سبک زندگی ایجاد کنند. در واقع آنها می‌توانند با انجام کاری که دوست دارند، امرار معاش کنند. نمونه‌های زیادی از استارتاپ های سبک زندگی را می‌توانید در دور و اطراف خود ببینید.
برای مثال می‌توان به مربیان رقص اشاره کرد که عاشق این هنر خود هستند. آنها مدارس و آموزشگاه‌های رقص فیزیکی یا آنلاین را افتتاح می‌کنند تا به کودکان و بزرگسالان رقصیدن و کسب درآمد از این طریق را آموزش دهند. حتی بلاگرهایی که در فضای مجازی مثل اینستاگرام فعالیت می‌کنند هم در این دسته قرار می‌گیرند.
البته فقط داشتن علاقه به انجام یک کار و داشتن مهارت بالا در آن، برای راه‌اندازی استارتاپ کافی نیست؛ بلکه به نقشه راه و مدل کسب و کار هم نیاز خواهد بود. از همین رو چنین افرادی باید با کارآفرینان و کسانی که در زمینه ایجاد یک کسب و کار تخصص دارند، همکاری و مشورت نمایند.
استارتاپ‌های قابل خرید
اگر می‌پرسید منظور از این نوع استارتاپ چیست، باید بگوییم که در صنعت فناوری و نرم افزار، برخی افراد یک استارتاپ را از ابتدا طراحی می‌کنند تا بعداً آن را به یک شرکت بزرگتر بفروشند. برای مثال غول‌هایی مانند آمازون و اوبر استارتاپ‌های کوچکی را می‌خرند تا در طول زمان آنها را توسعه دهند و از مزایایی برخوردار شوند.
این مدل استارتاپ برای افرادی مناسب است که بسیار خلاق و ایده پرداز هستند و می‌توانند ایده‌های خود را تا حدودی پرورش دهند. سپس آن را در اختیار افراد دیگر قرار می‌دهند. در واقع این دسته از افراد، ایده و مهارت اجرایی آن را با هم دارند و چنین توانایی فوق‌العاده‌ای را به دیگران می‌فروشند. از جمله روش‌های ایجاد این استارتاپ، می‌توان به طراحی یک وبلاگ یا اپلیکیشن با ویژگی‌های خاص و خلاقانه اشاره کرد.
استارتاپ‌های کسب و کارهای بزرگ
شرکت‌های بزرگ طول عمر محدودی دارند؛ زیرا ترجیحات مشتریان، فناوری‌ها و رقبا در طول زمان تغییر می‌کند. به همین دلیل تمام کسب و کارها باید خود را با تغییرات جدید سازگار کنند. در نتیجه، آنها محصولات نوآورانه‌ای مانند محصولات دانش بنیان طراحی می‌کنند که می‌تواند نیازهای مشتریان مدرن را برآورده کند.
اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر توضیح دهیم که این نوع استارتاپ چیست، باید اینطور گفت که تلاشهای یک شرکت بزرگ است که قصد دارد دوباره نقش پررنگی در بازار پیدا کند و در عرصه رقابت‌ها باقی بماند.
استارتاپ‌های اجتماعی
این استارتاپ‌ها علیرغم این باور عمومی وجود دارند که هدف اصلی همه استارتاپ‌ها، کسب درآمد است. هنوز هم شرکت‌هایی وجود دارند که برای انجام کارهای خوب برای افراد دیگر طراحی شده‌اند و به آنها استارتاپ‌های اجتماعی می‌گویند. به عنوان مثال می‌توان به موسسات خیریه و سازمان‌های غیرانتفاعی اشاره کرد که به لطف کمک‌های مالی خیرین وجود دارند. تمام افراد مشتاق می‌توانند به نحوی در این نوع استارتاپ شرکت داشته باشند.
تفاوت شرکت دانش بنیان با استارتاپ چیست؟
همانطور که در بخش‌های ابتدایی هم به شما گفتیم، شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها دو مفهوم جداگانه به شمار می‌روند. اما تفاوت این شرکت‌ها با استارتاپ چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که شرکت‌های دانش بنیان، براساس علم و دانش فعالیت می‌کنند و ایده اولیه آنها هم یک ایده کاملاً علمی است. اما در مورد استارتاپ‌ها اینگونه نیست و این کسب و کارها بدون داشتن یک ایده قوی و تحقیقاتی هم می‌توانند کار خود را آغاز کنند.
از طرفی دیگر، معمولاً برای راه اندازی یک استارتاپ به هزینه بالایی نیاز نخواهد بود. اما تاسیس دانش بنیان به هزینه بالایی نیاز خواهد داشت. البته شرکت‌های دانش بنیان تحت حمایت‌های مالی دولت قرار می‌گیرند و مزایا و برتری‌های زیادی نسبت به استارتاپ‌ها دارند. در واقع اینطور باید گفت که اعتماد بیشتری هم از سوی مردم و هم از سوی دولت به این دسته از شرکت‌ها وجود دارد.
چطور یک استارتاپ دانش بنیان ایجاد کنیم؟
با توجه به اینکه امتیازات و اعتبار یک کسب و کار دانش بنیان بیشتر است، خیلی از کارآفرینان با این سوال مواجه می‌شوند که آیا می‌توان یک استارتاپ را به شرکتی دانش بنیان تبدیل کرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بله! امکان انجام این کار وجود دارد.
شرکت‌های دانش بنیان در کشور ما به سه گروه مختلف تقسیم می‌شوند که یکی از آنها، شرکت‌های نوپا یا همان استارتاپی هستند. حال ممکن است با این سوال مواجه شوید که بهترین روش دانش بنیان کردن یک استارتاپ چیست؟ اگر شما هم قصد دارید از حمایت‌های دولت بهره‌مند شده و برای ثبت شرکت دانش بنیان اقدام کنید، باید استارتاپ شما از شروط زیر برخوردار باشد:
- حداقل دو نفر در آن کار کنند. (یعنی کارآفرینی ایده شما ثابت شده باشد)
- از زمان تاسیس کسب و کارتان بیشتر از ۵ سال نگذشته باشد.
- استارتاپ شما براساس مصوبات کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان، محصول یا خدمات خاصی را ارائه دهد.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم به شما بگوییم که استارتاپ چیست و شما را با انواع استارتاپ‌های مختلف آشنا کردیم. همچنین تمام نکاتی که قبل از راه اندازی یک استارتاپ نیاز دارید را به شما آموزش دادیم. همانطور که متوجه شدید، برخی از استارتاپ‌ها به صورت دانش بنیان تاسیس می‌شوند. شما می‌توانید با رعایت شرایط گفته شده، استارتاپ خود را به صورت دانش بنیان تاسیس کرده و از حمایت‌های دولتی بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
در اینجا به برخی از رایج‌ترین سوالات متداول در مورد استارتاپ‌ها پاسخ می‌دهیم.
چند نوع استارتاپ وجود دارد؟
استارتاپ‌ها به ۶ نوع کلی استارتاپ‌های مقیاس پذیر، کسب و کارهای کوچک، کسب و کارهای بزرگ، اجتماعی، سبک زندگی و قابل خرید تقسیم می‌شوند.
آیا تمام استارتاپ‌ها به صورت دانش بنیان هستند؟
خیر، در صورتی که یک استارتاپ با ایده علمی و تحقیقاتی شروع به کار کند، در دسته شرکت‌های دانش بنیان قرار می‌گیرد.
آیا برای راه اندازی یک استارتاپ به هزینه زیادی نیاز است؟
خیر، شما می‌توانید با سرمایه نه چندان بالا هم شروع کرده یا از سرمایه‌گذاران خطر پذیر کمک بگیرید.