پلتفرم خانه خلاق
شرکت های خلاق
تعیین سطح شرکت های دانش بنیان مبتنی بر سه معیار کلیدی انجام می شود: معیار اول تولید نمونه آزمایشگاهی، معیار دوم تولید کالایی با سطح فناوری بالا یا متوسط رو به بالا، معیار سوم انجام طراحی روی کالا (کسب دانش فنی) یا خدمت بر اساس توسعه و تحقیق است. شرکت های دانش بنیان به دو دسته کلی تولیدی و نوپا تقسیم می شوند و هر یک از این دو دسته نیز سطح یک و دو دارند.
در ابتدا تنها دو سطح برای شرکت های دانش بنیان در نظر گرفته شده بود؛ اما پس از بررسی ظرفیت ها و شرایط زیست بوم فناوری و نوآوری در اقصی نقاط کشور سطح سومی نیز به این دسته بندی اضافه شد. بدین ترتیب شرکت های دانش بنیان سطح سوم که به آن ها شرکت های خلاق نیز گفته می شود، می توانند از خدمات و تسهیلات ارائه شده به شرکت های دانش بنیان سطح یک و دو استفاده کنند. شرکت ها و استارت آپ های فعال در حوزه دیجیتال، اسباب بازی، مد و لباس، فیلم، عکاسی، گیم، رسانه های دیداری و شنیداری، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، طراحی و معماری و گیاهان دارویی در زمره شرکت های خلاق قرار می گیرند.
محصولات و خدمات شرکت های دانش بنیان براساس فناوری های پیشرفته ارائه می شوند اما در شرکت های خلاق چنین الزامی وجود ندارد. ماهیت شرکت های خلاق مبتنی بر نوآوری و خلاقیت برای ارائه محصولات و خدمات نوین است. صنایع بزرگ و شرکت های دانش بنیان در بخش هایتک قرار می گیرند، در حالی شرکت های فعال در حوزه فناوری های نرم، صنایع خلاق و فرهنگی در بخش مدیوم تک جا می گیرند.
اهداف خانه های خلاق
علوم و فناوری های سخت باعث ایجاد و توسعه صنایع سخت می شوند و صنایع نرم نیز از علوم و فناوری های نرم تشکیل می شود. محصولات خدمات صنایع نرم نه تنها کیفیت زندگی انسان را افزایش می دهد بلکه رابطه بشر و محیط اطرافش را نیز آسان می کند. یکی از مهم ترین زیرشاخه های صنایع نرم، صنایع خلاق و فرهنگی است که سنگ بستر اقتصاد خلاق به شمار می رود.
مدل کسب و کار شرکت های خلاق مبتنی بر رشد و توسعه محصولات و خدمات این شرکت هاست و به همین دلیل بازار بزرگی برای آن ها در سطح ملی و بین المللی وجود دارد. با وجود این که فناوری پیشرفته یا پیچیده ای در محصولات و خدمات شرکت های فعال در حوزه خلاق و نرم وجود ندارد اما این صنعت به شدت ثروت آفرین و اشتغال زا به شمار می رود و توانایی ایجاد تحول در اقتصاد دانش بنیان را دارد.
خانه خلاق پلتفرمی برای استقرار و رشد شتاب دهنده های تخصصی، شرکت های خلاق و استارت آپ های فعال در حوزه های صنایع فرهنگی، علوم انسانی، هنر و فناوری های نرم و هویت ساز است. حمایت از زنجیره تولید صنایع نرم و خلاق، از ایده تا تولید محصول یا خدمت نهایی و راه اندازی زیست بوم اقتصاد خلاق مبتنی بر صنایع نرم و فرهنگی از اهداف اصلی راه اندازی خانه های خلاق به شمار می رود.
مزایای خانه های خلاق
خانه های خلاق زمینه توسعه کارآفرینی و تجاری سازی ایده ها در صنایع دستی، گیم و مد و لباس را فراهم می کنند. این خانه ها از یک سو به پرورش صنایع فرهنگی و خلاق در کشور کمک می کنند و از سوی دیگر منجر به شکل گیری اقتصاد خلاق می شوند. در حال حاضر ۱۱ خانه خلاق در کشور فعالیت می کنند اما معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه دارد تا پایان سال تعداد خانه های خلاق را به بیش از ۳۰ مورد برساند.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سه حوزه توسعه بازار محصولات و خدمات، تسهیل فضای کسب و کار و پشتیبانی مالی و جذب سرمایه از شرکت های خلاق حمایت می کند. این شرکت ها می توانند از معافیت مالیاتی که مخصوص شرکت های دانش بنیان نوپای سطح یک و تولید سطح یک است نیز بهره مند شوند. خدمات توسعه بازار شامل حمایت از تهیه گزارش تحقیق بازار، حمایت از حضور در نمایشگاه های تخصصی و تجاری منتخب داخلی و حمایت از حضور در نمایشگاه های تخصصی و تجاری منتخب خارجی می شود.
تسهیلات نظام وظیفه و امریه، خدمات بیمه تکمیلی، استقرار در اماکن با کاربری مسکونی، حمایت از حضور در دوره ها و سمینارهای آموزشی و استقرار در پارک های علم و فناوری نیز از جمله خدمات تسهیل فضای کسب و کار به شمار می رود. خدمات پشتیبانی، تأمین مالی و جذب سرمایه نیز شامل تسهیلات اشتغال پایدار روستایی، جذب سرمایه برای طرح های خلاق و نوآور و تسهیل در صدور ضمانت نامه بانکی می شود.