درمان ستون فقرات
هوشمندسازی جراحی ستون فقرات
دقت در جراحی با وارد کردن آسیب کمتر به بیمار از چالش های مهم حوزه سلامت است. اکنون فناوران کشور در یک شرکت دانش بنیان با اجرای یک طرح کلان ملی فرآیند درمان ستون فقرات را هوشمند کردند.
علیرضا احمدیان مدیرعامل این شرکت دانش بنیان، درباره این سامانه گفت: سیستم راهبری جراحی سامانه ای پیشرفته هوشمند است که با حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ساخته شده است و یکی از مهم ترین نیازهای حوزه سلامت کشور را پاسخ می دهد.
سیستم راهبری جراحی ایران ساخت، کاری حیاتی را برای بیمار و پزشک انجام می دهد و آن طور که مدیرعامل این شرکت دانش بنیان عنوان کرد، با کمک این سامانه هوشمند، فرآیند درمان با کمترین آسیب ممکن به نتیجه می رسد و ضمن افزایش دقت کاری جراح، فرآیند بهبود نیز در اثر جراحات وارد شده کم تر، سرعت می گیرد.
به گفته این فعال فناور، متخصصان زیادی از حوزه های فناوری گوناگون در این طرح کلان ملی فناورانه مشارکت داشته اند و از حوزه هایی چون مهندسی پزشکی، بیومکانیک، رایانه، هوش مصنوعی و دیگر فناوری ها به توسعه این محصول کمک کرده اند.
روش های جراحی ستون فقرات
احمدیان بیان کرد: سیستم های راهبری جراحی پیشین بر مبنای تصاویر، پیش از عمل مانند سی تی اسکن، ام آر آی و دیگر تصاویر بود که اطلاعاتی را در اختیار جراح قرار می داد، اما این اطلاعات در حین عمل به روزرسانی نمی شود و نمی توان تغییرات حین عمل را در آن ها مشاهده کرد، در سیستم راهبری جدید، روند تازه ای آغاز شده که تصاویر در حین عمل و متناسب با نیاز جراح تهیه شده و برای هدایت ابزار جراح مورد استفاده قرار می گیرد.
این فعال فناور با بیان اینکه در این طرح چند ویژگی کلیدی مورد هدف قرار گرفته است افزود: می توان به کاهش چشمگیر زمان پرتو دهی تصویربرداری فلوروسکوپی تا حدود ۹۰ درصد و هدایت دقیق ابزار جراحی برروی تصاویر اشاره کرد که می تواند در بسیاری از جراحی های ارتوپدی از جمله ستون فقرات موثر و مفید باشد، این کار علاوه بر کاهش دوز اشعه دریافتی توسط کادر درمان و بیمار، سبب کاهش زمان عمل، کاهش استهلاک دستگاه ها و کاهش احتمال آلودگی فیلد عمل در اثر جابجایی مکرر دستگاه C-arm شود.
وی درباره مزیت های این سامانه جدید گفت: سیستم راهبری جراحی جدید با هدف هدایت ابزار جراح بر روی تصاویر دو بعدی فلوروسکوپی توسعه پیدا کرده است که بدون نیاز به تابش مستمر اشعه، امکان مشاهده لحظه به لحظه موقعیت ابزار بر روی تصاویر را فراهم ساخته است و در حقیقت عملکرد آن را به یک سیستم فلوروسکوپی مجازی می توان تشبیه کرد.
به گفته این فعال فناور، طیف وسیعی از عمل های ارتوپدی که پیش از این به کمک تصاویر سی آرم هدایت می شدند، می توانند از مزایای این سیستم بهره مند شوند، همچنین استفاده از این سیستم می تواند با کاهش آسیب به بافت های بیمار، تکنیک های بسته جراحی را گسترش دهد.
آمار جراحی ستون فقرات
با توجه به هزینه های بسیار بالای نمونه خارجی، این محصول تا پیش از این در کشور وجود نداشت و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، این محصول برای نخستین بار و توسط این شرکت دانش بنیان در کشور تولید شده است.
طبق آمار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت، در حال حاضر در حدود ۲۳۰۰ جراح ارتوپد در کشور فعال هستند و نزدیک به ۴۰۰ دستگاه C-arm در بخش های ارتوپدی کشور وجود دارد، سامانه راهبری مبتنی بر فلوروسکپی می تواند به عنوان مکمل سیستم تصویربرداری، نقش مهمی در کاهش اشعه دریافتی تیم جراحی و بیمار داشته و همچنین زمان عمل را کوتاه تر کند.
نمونه ایران ساخت در حالی با کیفیتی هم پای نمونه خارجی تولید و عرضه می شود که واردات این محصول ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار دلار هزینه دارد، با تولید این محصول دانش بنیان سالانه بیش از یک میلیون دلار صرفه جویی ارزی محقق خواهد شد و با ایجاد زمینه های صادراتی، روند ارزآوری و رونق اشتغال نیز رشدی چشمگیر خواهد داشت.