بومی سازی توربین های عمودمحور در ایران
اهمیت تولید توربین های عمودمحور
درحالی‌که براساس ماده ۵۰ قانون برنامه ششم توسعه دولت روحانی مکلف بوده سهم نیروگاه های تجدیدپذیر و پاک، مانند توربین عمودمحور، را تا سال ۱۴۰۰ به حداقل ۵ درصد ظرفیت برق کشور برساند؛ اما بررسی وضعیت شبکه نیروگاهی کشور نشان می‌دهد دوماهه اول سال جاری تنها ۱/۱ درصد از برق کشور از طریق نیروگاه های تجدیدپذیر تولید می‌شود و این یعنی دولت همچنان با سوزاندن منابع فسیلی و استفاده از سوخت های تجدیدناپذیر در حال تأمین نیازهای کشور است.
بهانه وزارت نیرو برای ورود به بازار برق، صادرات و تصدی گری در این حوزه نیز منجر به آن شده که دولت برق را به قیمت بسیار کمتر از تعرفه صادراتی از نیروگاه خصوصی تجدیدپذیر خریداری کند. دولت از طریق شرکت توانیر به مسئله ورود کرده و علاوه بر ایجاد سد بین سرمایه گذار و بازار حتی میزان تعرفه صادراتی را نیز پرداخت نمی کند. نوع مواجهه وزارت نیرو به عنوان یک نهاد تصدیگر با حوزه تجدیدپذیر سبب شده علاوه بر از دست رفتن موقعیت های صادراتی بی‌شمار توسعه نهادهای تجدیدپذیر کشور نیز با کندی مواجه شده و کمتر از یک درصد سبد تولید برق کشور به انرژی های نو اختصاص یابد.
یکی از به صرفه ترین و نیرومندترین انواع توربین ها که به تولید برق می پردازند، توربین های عمودمحور هستند. در توربین‌ها یا روتورهای محور عمودی، محور دوران عمود بر سطح زمین و چرخش تیغه ها به موازات زمین است. و به همین دلیل سطحی که توسط باد به حرکت در میآید پس از نیم دور چرخش مجبور است در جهت عکس جریان باد به حرکت خود ادامه دهد و این مشکل سبب پایین آمدن ضریب توان آن‌ها می شود. به همین دلیل در این روتورها منحنی پره از اهمیت خاصی برخوردار است.
با میدان دادن به شرکت های دانش بنیان، حالا یک شرکت نیز در حوزه تولید این محصول وارد بازار شده است تا کشور در این خصوص به استقلال برسد.
فرآیند تولید
شرکت دانش بنیان نوآوران برق و الکترونیک مهر قائم در ۸ آبان ماه ۱۴۰۱ به طور رسمی تولید توربین های عمودمحور مارپیچ را اعلام نمود. به گفته مدیر عامل این شرکت، علی مهندسیان، این توربین توان تولید برق از ۱۰ تا ۱۰۰ کیلو وات را دارد و از فناوری کاملاً بومی استفاده می کند که از نمونه مشابه خارجی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان تر عرضه می شود. چنین توربین هایی می‌توانند یک راه معقول و به صرفه برای تأمین برق در چنین مناطق سخت گذر یا دور افتاده ای باشند.
همچنین در برخی موقعیت ها، به دلیل حوادث غیرمترقبه یا الزامات پدافند غیرعامل، لازم است یک سیستم تولید برق خودکفا در محل وجود داشته باشد. این توربین های بادی می‌توانند به صورت مستقل در محل، برق تولید کنند. یک توربین بادی با توان تنها ۴ کیلووات می‌تواند برق یک ساختمان را تأمین کند. استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و جلوگیری از افزایش مصرف سوخت فسیلی علاوه بر حفظ منابع ملی، زمینه ساز رشد و بالندگی در نسل های آینده و مانع از افزایش آسیب های زیست محیطی و تخریب سلامت انسان می شود.