دانش بنیان های ضد تحریم در حوزه صنعت فولاد
ارتباط صنعت و دانش بنیان
تعداد های دانش بنیان که دانش و فناوری جز مهم ترین اجزای آنها به حساب می آید به ۴ هزار و۳۰۰ شرکت رسیده است. این شرکت ها همواره توانسته اند در حوزه های مختلف به تولید محصول دانشی خود برسند به طوری که صنایع از توانمندی های آنها بهره مند شوند و ارتباط بین صنعت و شرکت های دانش بنیان را فراهم کنند. همکاری دانش بنیان و صندوق نوآوری شکوفایی موجب پیشرفت بیشتر این فعالیت ها می گردد.
فولاد یکی از حوزه هایی است که قادرند محصولاتی را که موردنیاز این صنعت است تامین کنند. به تازگی رویداد فناورانه ای برای گردهمایی صنایع، شرکت های دانش بنیان و استارت آپ های حوزه فولاد در صندوق نوآوری شکوفایی برگزار شد که علاوه بر مشخص شدن نیازهای صنعت، توانمندی های شرکت های فناور نیز در آن عرضه شد. این رویدادها محفلی برای ارتباط صنعت و شرکت های دانش بنیان فراهم می آورند.از طرفی تحریم های وارد شده به صنایع مادر و بزرگ کشور تا میزان زیادی این حوزه را دچار مشکل ساخته است این در حالی است که شرکت های توانسته اند تا حد زیادی براین فشارها مقابله کنند.
حضور شرکت تولید کننده الیاف سرامیکی در صندوق نوآوری و شکوفایی
یکی از شرکت های دانش بنیان که در این رویداد حضور داشت تولید کننده الیاف سرامیکی مورد نیاز صنعت فولاد بود.
علیرضا مصلحتی، مدیر بخش فروش این شرکت دانش بنیان درخصوص همکاری دانش بنیان و صندوق نوآوری شکوفایی اظهارداشت:
“الیاف سرامیکی از جنس آلومینیوم سیلیکات که در بخش حرارتی استفاده می شود توسط شرکت های بزرگ فولادی و پتروشیمی برای عملیات انتقال حرارت مورد استفاده قرار می گیرد.”
وی با بیان اینکه این الیاف جزء اقلام وارداتی محسوب می شوند، بیان کرد:
” در حال حاضر واردات این محصول برای صنایع فولادی و پتروشیمی سخت شده و امکان ثبت سفارش با دشواری صورت می گیرد از این رو برخی شرکت ها به نمونه های ایرانی رجوع کرده اند.”
مصلحتی با بیان اینکه نمونه های ایرانی که در این شرکت تولید می شود از لحاظ کیفیتی با نمونه های وارداتی برابری می کند، خاطر نشان کرد:
” کوره ها، صنایع پتروشیمی، فولاد و آلیاژ از دیگر مصارف این محصول به شمار می رود؛ همچنین از این محصول در برخی موارد به عنوان عایق های صوتی می توان استفاده کرد.”
تولید پوشش الکترودهای گرافیکی توسط شرکت های دانش بنیان
یکی دیگر از شرکت هایی که با کسب دانش فنی توانسته محصولات مورد نیاز صنعت فولاد را به تولید برساند در رویداد گردهمایی شرکت های دانش بنیان صنعت فولاد حاضر بود و در خصوص محصول خود توضیحاتی را ارائه کرد.
سیدعباس کلانتر، مدیرعامل این شرکت دانش بنیان تولیدی محصولات نانوی کاربردی در صنعت فولاد گفت:
“پودرهای قالب ریخته گری، پودر گرانولی، ملات های نسوز پیشرفته، پوشش الکترودهای گرافیکی از جمله محصولاتی هستند که در این شرکت به تولید می رسند.”
وی در خصوص پوشش الکترودهای گرافیکی گفت:
” الکترود از جمله محصولاتی است که در صنعت فولاد یک محصول استراتژیک محسوب می شود؛ پوشش های الکترود از جمله محصولاتی است که ما در این شرکت به تولید می رسانیم تا مصرف الکترود در صنعت فولاد را کاهش دهد.”
اهمیت تولید پوشش الکترودهای گرافیکی
به گفته مدیر عامل این شرکت دانش بنیان، این محصول در صنعت فولاد و کارخانجات مختلف بین ۵ تا۱۵ درصد باعث کاهش مصرف الکترود شده است. برآورد کرده ایم استفاده از این پوشش به صورت سالانه، ده ها میلیارد تومان صرفه جویی الکترود به همراه دارد.
وی ادامه داد:
” این پوشش نسوز و های‌تک برای کارخانجات فولاد مورد استفاده قرار می گیرد و روی الکترود گرافیکی به صورت پاششی اعمال می شود تا از اکسیداسیون الکترود وقتی در قوس و حرارت قرار می گیرد جلوگیری شود.”
کلانتر با بیان اینکه این محصول تجاری سازی شده است، خاطر نشان کرد:
” در حال حاضر با شرکت های بزرگ فولادی کشور در مناطق مختلف اصفهان بندرعباس، یزد و شیراز کار می کنیم؛ این محصول یک محصول خاص است که ثبت اختراع داخلی شده است.”
تولید ملات های نسوز پیشرفته کاربردی در صنعت فولاد
یکی دیگر از محصولاتی که مورد استفاده صنایع فولادی قرار می گیرد ملات های نسوز پیشرفته و جرم های نسوز بدون سیمان است که با فناوری نانو به تولید رسیده است.
نماینده این شرکت دانش بنیان در خصوص محصول خود گفت:
“محصولی که با عنوان سیمان نسوز در این شرکت به تولید می رسد، با کمک فناوری نانو نسبت به نمونه های معمولی، بین ۳۰ تا ۵۰درصد عمر و استحکام محصول نهایی را افزایش می دهد؛ نانوباندهای سیلیسی و آمینو کلوئیدی در این زمینه اکنون به مرحله تجاری رسیده اند.”
معمولا از این سیمان در کـــــوره‌های القــایی تولید فولاد، دیواره‌ها و سقف کوره‌های نورد فــــولاد، صنعت سیمان و کلیه صنایعی که مقاومت‌های حرارتی و فرسایشی بالا نیاز دارند استفاده می شود.
تولید پودرهای قالب ریخته گری توسط شرکت های دانش بنیان
پودرهای قالب ریخته گری یکی دیگر از محصولات شرکت دانش بنیان فعال در عرصه نانو است و طی دوسال ۱۵۰۰ تن از این محصول به تولید رسیده است. برآورد شده که ۱۰هزار تن در سال از این پودرها در صنعت فولاد مصرف می شود. این پودرها در قالب های ریخته گری به عنوان روانکار مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند صرفه جویی ارزی زیادی به همراه بیاورد.
همچنین مهدی سعادتمند مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان اظهار کرد:
” در این شرکت یاتاقان های لغزشی که مربوط به صنایع دوار و تجهیزات صنعتی است را به تولید رساندیم.”
وی با بیان اینکه از این یاتاقان هایی که تولید کرده ایم به صنعت فولاد تحویل داده ایم، بیان کرد:
“ این یاتاقان ها قطعات حساسی به شمار می روند ولی توانسته ایم آن را به تولید صنعتی برسانیم”
به گفته سعادتمند، تولید یاتاقان های سه لایه با پوسته فولادی از دیگر محصولاتی است که در سیستم های دوار مورد استفاده قرار می گیرد؛ در این یاتاقان ها برنز ریخته گری می شود و یک لایه الیاژ خاص در آن ابکاری شده که برای اولین بار در ایران به تولید می رسد.
استفاده از یاتاقان های بومی شده جهت رفع مشکل سیستم های دوار
مدیر این شرکت دانش بنیان با بیان اینکه این یاتاقان ها جزء اقلام وارداتی محسوب می شود، گفت:
“ این قطعه حساس است و باید با دقت به تولید برسد؛ یاتاقان ها معمولا در تجهیزاتی که در دور بالا هستند استفاده می شود. در حال حاضر دستگاه هایی که در آن از یاتاقان استفاده می شود، نیز وارداتی هستند از این رو اگر به مشکلی بربخورند عملا دستگاه هیچ کاری نمی کند.”
وی ادامه داد:
” استفاده از یاتاقان های بومی شده می تواند مشکل سیستم های دوار را از بین ببرد که با کیفیتی همچون نمونه های خارجی به تولید رسیده است.”
سعادتمند عنوان کرد:
“این محصول در نفت، پتروشیمی، پالایشگاه، نیروگاه فولاد، مخابرات، سیمان و هر صنعتی که به تجهیز کمپرسور و توربینی نیاز داشته باشد کاربرد دارد.”
ارائه خدمات آزمایشی به شرکت های فولادی
مرتضی فیروزی، نماینده بنیاد علوم کاربردی رازی گفت:
“این بنیاد ارائه دهنده انواع خدمات آزمایشگاهی در زمینه های فلزات و آلیاژها، پلیمر، خواص شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی مواد، خوردگی فلزات، ارزیابی های غیر مخرب، علل تخریب قطعات صنعتی، شبیه سازی فرایند تولید قطعات ریختگی است.”
وی با بیان اینکه این بنیاد پیشتاز در حوزه خدمات آزمایشگاهی حوزه مهندسی و علم مواد است، بیان کرد:
“در این بنیاد از دستگاه هایی استفاده می شود که در شناسایی عناصر فولادی کاربرد دارد و هزینه های شناسایی را برای شرکت های حوزه فلزات کاهش می دهد.”
وی با بیان اینکه آزمون عناصر فلزی و تست هایی که شامل تحریم می شود در این مجموعه انجام می گیرد، خاطر نشان کرد:
” تکنولوژی در مجموعه خودش نمونه های کوانتومتری، دستگاه سختی سنجی، ای سی پی، شناسایی عناصر مواد و جذب اتمی دارد و استفاده شرکت ها برای آزمون ها و تست ها می تواند صرفه جویی ارزی ۲۰ تا ۸۰ درصدی برای شرکت ها به ارمغان بیاورد.”
فیروزی با تاکید بر اینکه تمامی صنایع فولادی به نمونه های کالیبراسیون نیاز دارند، افزود:
” تمامی اقداماتی که انجام می دهیم در حوزه صنعتی، ذوب آهن، فولاد، تولید میلگرد، شرکتهای تولید تجهیزات ساختمانی و …هستند. همچنین حوزه ریخته گری، فلزات و شناسایی و معادن فلزی برای شناسایی سنگ معدن از این آزمون ها استفاده می شود.”
تولید مبدل های زنگ آهن توسط شرکت دانش بنیان ایرانی
خوردگی در اجسام و مواد به کار رفته در صنایع گوناگون همچون صنایع هوایی، صنایع کشتی‌سازی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بسیار حائز اهمیت بوده و اگر به موقع مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند باعث ایجاد خسارات و خطرات جبران‌ناپذیری از نظر اقتصادی، میزان مصرف انرژی و همچنین زیست‌محیطی شود.
از این رو یک موفق به تولید مبدل زنگ آهن، به عنوان یک پرایمر مبدل زنگ آهن شده که بر روی سطوح کمپلکس پایداری تولید می‌کند که به سطح فلز چسبیده و پوششی محافظ در برابر رطوبت و خوردگی مجدد به وجود می‌آورد.
استفاده از این محصول ضمن جلوگیری از رشد خوردگی، با تبدیل زنگ به یک لایه رنگ و ایجاد لایه ضد آب، باعث مقاومت چند برابری فلز در برابر خوردگی شده و می‌توان گفت اعمال این مبدل، اولین قدم در حفاظت طولانی‌مدت از سطوح فلزی با بازدهی بالا و هزینه مطلوب است.
زﻧﮓ زدن سطوح آهنی موجب کاهش عمر دستگاه ها، قطعات و تجهیزات آهنی است که این مشکل در مناطق مرطوب بسیار آسیب بزرگتری است از این مبدل زنگ آهن در صنایع فولاد، پتروشیمی، نفت و … استفاده می شود.
قرارداد همکاری بین صنعت فولاد و شرکت های دانش بنیان
صنعت فولاد هم مانند سایر صنایع نیازهایی دارد که تا پیش از این وابسته به کشورهای خارجی بود و از اقلام و مواد وارداتی استفاده می کرد اما اکنون با اعمال تحریم ها توجه این صنایع به شرکت های فناور و دانش بنیان داخلی بیشتر شده که این خود ضمن ایجاد خودباوری می تواند به نوعی دور زدن تحریم ها نیز باشد.
با قرار گرفتن صنعت فولاد و شرکت های دانش بنیان در یک رویداد، زمینه انعقاد قرارداد و ارتباط بین صنعت و فناوری فراهم شد به طوری که تنها در یک روز ۱۱۱ قرارداد و تفاهم نامه با ۱۱ شرکت بزرگ فولادی منعقد شد. ارزش این میزان قرارداد و تفاهم نامه ها برابر با ۳۷۵ میلیارد تومان بوده است. بر اساس گفته های رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی به خریداران محصولات و خدمات دانش بنیان تسهیلاتی اعطا می شود تا رونق بازار به واسطه شرکت های دانش بنیان حاصل شود.