ساخت یک پالایشگاه برای تولید سوخت کم گوگرد کشتی
درصد گوگرد در سوخت نفتکش
عمده سوخت های مایع، به خصوص سوخت های دیزل، به دلیل ترکیبات خاص خود اغلب دارای مقادیر قابل توجه گوگرد هستند. به جز اینکه این ماده در موتور منجر به فرسایش و عملکرد احتراق ناقص می شود، گوگرد در هنگام مصرف سوخت با اکسیژن ترکیب شده و به گوگرد دی اکسید تبدیل می شود که جزو ترکیبات مضر هم برای سلامت انسان و هم برای محیط زیست به شمار می رود و می تواند منجر به بروز باران های اسیدی گردد. طی سال ها استانداردهای متعدد بین المللی اهمیت کاهش میزان گوگرد در سوخت را مطرح کرده و بر اهمیت آن صحه گذاشته اند، اما به خصوص در ایران تمرکز گسترده ای از جانب نهادهای فعال در این زمینه برای مقابله با آلایندگی ناشی از این ماده مشاهده نشده است. برای این منظور، راه حل های مختلفی پیشنهاد شده که به کارگیری فناوری نانو در بین آنها جزو روش های نسبتاً کم هزینه و پربازده به حساب می آید. در همین راستا، یک شرکت دانش بنیان اقدام به توسعه نانوکاتالیست های مخصوصی نموده است که مسیر را برای تولید سوخت کشتیرانی با گوگرد پایین هموار می کند.
به گفته سید محمدامین علوی، مدیر توسعه کسب و کار حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ستاد نانو، در حال حاضر بخش قابل توجهی از سوخت مورد نیاز کشتی های ایرانی از خارج تأمین می شود. علت این امر، بر اساس استاندارد ۲۰۲۰ سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)، الزام کاهش سطح گوگرد در سوخت به کمتر از نیم درصد است در حالی که عمده سوخت تولیدی در داخل حاوی ۳ تا ۳.۵ درصد گوگرد می باشد. این تأمین سوت از خارج فرایند ارزبر و پرهزینه ای است و متاسفانه پالایشگاه های داخلی قادر نیستند این مشکل را برطرف کنند.
دانش بنیان و راهکار آن برای سوخت نفتکش
این شرکت دانش بنیان برای رفع مشکل گوگرد، با استفاده از کاتالیست های نانو و کسب دانش فنی تولید سوخت کشتی، اقدام به راه اندازی ۴ مینی ریفاینری کرده است که هر یک از این مینی پالایشگاه ها ظرفیت تولید ۲۵۰۰ بشکه سوخت در روز را دارند؛ یعنی این شرکت می تواند روزانه ۱۰ هزار بشکه سوخت کشتی نفتکش با گوگرد پایین را به تولید برساند.
علوی با بیان اینکه علاوه بر کشتیرانی، نیروگاه ها هم می توانند از این سوخت بهره ببرند، گفت: «راه اندازی این مینی پالایشگاه و تولید سوخت با سطح گوگرد پایین به میزان ۵۹۰ تا ۶۴۰ دلار صرفه جویی ارزی در کشور ایجاد می کند. این شرکت از یک کاتالیست جاذب استفاده می کند که عملیات شیرین سازی و شکست را انجام می دهد تا سوخت کشتی به تولید برسد؛ این کاتالیست توسط همین شرکت، با فناوری نانو به تولید رسیده و مورد تایید ستاد توسعه فناوری نانو است.»
وی افزود: «امیدواریم تا انتهای امسال استاندارد سازی انجام و بخشی از سوخت نفتکش توسط این شرکت با فناوری نانو تامین شود. در واقع امکان تامین سوخت کشتی های نفتکش توسط این شرکت مهیاست و باید مراحل اخذ مجوزها طی شود.»
مدیر توسعه کسب و کار حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ستاد توسعه فناوری نانو گفت: «تاکنون توانستیم مجوز تامین خوراک (نفت از پالایشگاه ها) این مینی پالایشگاه را از شرکت پالایش و پخش اخذ کنیم. اولین بار است که سوخت لو سولفور با فناوری نانو در کشور تولید شده و دانش فنی آن بدست آمده است.»
علوی با تاکید بر اینکه باید در این مسیر استانداردسازی ها انجام شود تا مینی پالایشگاه توسط این شرکت شروع به کار کند، عنوان کرد: «این مینی پالایشگاه می تواند محصولات دیگری همچون تینر فوری، تصفیه روغن و …را به غیر از سوخت لو سولفور کشتی نفتکش تولید کند. اما هدف این است که محصول نهایی در این مینی ریفاینری، سوخت کشتی باشد.»