پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی
درباره ما
معرفی پژوهشگاه
بهرهبرداری از اقیانوسها و دریاها به لحاظ حمل و نقل، تجارت، منابع غذایی و دارویی، منابع معدنی و امنیت کشورهای ساحلی از اهمیت بسیار ویژهای در جهان امروز برخوردار است. نظر به این اهمیت و با توجه به اینکه پهنهٔ گستردهای از قلمرو سرزمین ایران به طول بیش از ۲۷۰۰ کیلومتر را کرانههای آبی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان تشکیل میدهد، وجود یک مؤسسه ملّی فعال در زمینههای مختلف علوم دریایی و اقیانوسی در جمهوری اسلامی ایران، همواره از اهمیت راهبردی برخوردار بوده است.
بر این اساس، مرکز ملّی اقیانوسشناسی با توجه به توافق صورت گرفته بین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در اواخر سال ۱۳۷۰ تأسیس گردید و در جلسه مورخ ۸/۱۲/۸۸ شورای گسترش آموزش عالی کشور، با تبدیل آن به «مؤسسه ملّی اقیانوس شناسی» موافقت قطعی شد.
در بیست و دومین سال تأسیس مؤسسه ملّی اقیانوسشناسی، در نوزدهمین نشست عادی هیات امنای منطقهٔ یک پژوهشی مورخ ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ و جلسه مورخ ۱۸
خرداد ۱۳۹۲ شورای گسترش آموزش عالی با ارتقای مؤسسه ملّی اقیانوسشناسی به پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی با سه پژوهشکده و سه مرکز ملی و یک مرکز منطقهای موافقت شد.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی تحت پوشش وزرات علوم، تحقیقات و فناوری با اهداف زیر فعالیت میکند:
- دستیابی به جایگاه نخست منطقهای در اقیانوس شناسی و علوم جوی
- محوریت ملّی در پژوهشهای اقیانوسشناسی و علوم جوی
- ارائه همگانی دادهها و اطلاعات دریایی، اقیانوسی و جوی مرتبط با سطح طبقه بندی مناسب
- پایش و مدل سازی فرایندهای دریایی و اقیانوسی
- مطالعه، پیش بینی و هشدار مخاطرات دریایی، اقیانوسی و جوی
- مطالعه و مدلسازی پدیدههای جوی، نوسانهای آب و هوایی، تغییر اقلیم و دیرینه اقلیم
- توسعه فناوریهای دریایی و اقیانوسی برای مطالعه و بهره برداری سبز
- حضور در عرصهٔ جنوبگان
- توسعهٔ آموزشهای تخصصی و عمومی
- توسعهٔ ساز و کارهای مناسب برای استقلال مالی
- توسعهٔ همکاریهای ملّی، منطقهای و بینالمللی
وظایف:
- انجام پژوهشهای بنیادی علمی و کاربردی در همه زمینههای اقیانوس شناسی (فیزیک، شیمی، محیط زیست، زمین شناسی، زیست شناسی، مهندسی، حقوق و روابط بین الملل، امنیت، اقتصاد و مدیریت دریایی)
- ایجاد و تجهیز آزمایشگاههای پژوهشی دریایی در ستاد و ایستگاههای پژوهشگاه در سواحل خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر
- همکاری با سازمانهای اجرایی دریایی در زمینه طرحهای پژوهشی اختصاصی آنها بر اساس توافق دو جانبه
- برگزاری دورههای کوتاهمدت آموزشی در سطح ملی، منطقهای و بینالمللی در زمینههای مختلف اقیانوسشناسی
- کمک به دانشگاهها در ایجاد دورههای دانشگاهی علوم و فنون دریایی
- در نظر گرفتن تمهیدات لازم برای انتقال فناوریهای جدید و مناسب دریایی به داخل کشور
- برگزاری همایشهای علمی در سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی در زمینههای مرتبط
- ارائه مشاوره به مسوولان ذیربط برای تعیین خط مشیهای دریایی
- تبادل دادهها و اطلاعات با سازمانها و مراکز دریایی
پژوهشکدهها و گروههای پژوهشی:
-
- پژوهشکده علوم دریایی
- گروه علوم زیستی دریا:
اهداف این گروه مطالعه، پیشبینی، هشدار و سازگاری با مخاطرات زیستی و زیست محیطی دریایی، تولید تجهیزات اندازهگیری و نمونه برداری زیستی و زیست محیطی دریایی، انجام گشتهای دریایی در خزر، خلیج فارس و دریای عمان، ارائه خدمات علمی برای بهرهبرداری از دریاها و اقیانوسها، مطالعه سلامت محیطهای دریایی، مطالعه، شناسایی و استخراج ترکیبات طبیعی دریایی، تأسیس بانک ملی نمونههای دریایی- اقیانوسی (National Marine Specimen Banking)، مشارکت در ایجاد ایستگاههای پایش دائمی در سه دریا، توسعه زیست فناوریهای نوین دریایی، مشارکت در ایجاد پایگاه تحقیقاتی زیر آب در خلیج فارس است. - گروه علوم غیرزیستی دریا:
عمده فعالیتهای این گروه بر توسعه فناوریهای نوین دریایی، مدلسازی پدیدههای غیرزیستی دریایی، مطالعه، پیشبینی، هشدار و سازگاری با مخاطرات غیرزیستی دریایی، ظرفیتسازی برای حضور در عرصهٔ اقیانوسها و به ویژه در اقیانوس هند و جنوبگان، گسترش دانش اقیانوسشناسی با ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی، ارائه خدمات علمی برای بهرهبرداری از دریاها و اقیانوسها، تولید تجهیزات اندازهگیری و نمونه برداری دریایی، انجام گشتهای دریایی در خزر، خلیج فارس و دریای عمان، مشارکت در ایجاد ایستگاههای پایش دائمی در سه دریای پیرامونی کشور متمرکز شده است. - گروه حقوق و مطالعات راهبردی دریا:
تعیین راهبردهای ایجاد پایگاه جمهوری اسلامی ایران در جنوبگان با بررسی ابعاد مختلف حقوقی، اقتصادی و فرهنگی، تبیین حقوق بین الملل محیط زیست و تحقیقات علمی دریایی، تبیین راهبردهای دستیابی به توسعه اقتصادی سواحل با تاکید بر توسعه پایدار، مدیریت سواحل و دریاها در راستای اهداف توسعه چشمانداز از اهداف و فعالیتهای این گروه میباشد.
- گروه علوم زیستی دریا:
- پژوهشکده علوم جوی
- گروه پدیدههای هوا- دریا:
این گروه در زمینههای مدل سازی پدیدههای هوا- دریا (مواج بادرانده، برکشند توفان، بادهای دریا به ساحل و ساحل به دریا….)، تعیین میدان باد دریاهای ایران، مدل سازی توفانهای تندری و تندوزهای مؤثر بر سواحل و دریاهای ایران، اصلاح و بومی سازی مدلهای جریان و امواج باد رانده موجود، ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی فعالیت میکند. - گروه اقلیم شناسی:
مطالعه و بررسی رویدادهای فصلی مهم اقلیمی مؤثر بر کشور، شناخت و بررسی پدیدههای حدی هواشناختی مؤثر بر مناطق ساحلی و دریایی ایران، بررسی مدلهای پیش بینی اقلیمی مقیاس جهانی و میان مقیاس موجود و بومی سازی آنها، بررسی تغییرات اقلیمی، عوامل اقلیمی مناطق ساحلی و دریایی کشور با استفاده از مدلهای بومی شده، مطالعه و بررسی تغییرات اقلیمی دیرینه، ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی از اهداف و فعالیتهای این گروه میباشد. - گروه پیش بینی جوی:
این گروه بازبینی مدلهای پیش بینی جوی بزرگ مقیاس موجود به منظور فراسنجی ضرایب و بومی سازی آنها، طراحی مدلهای پیش بینی جوی اقیانوسی میان مقیاس، طراحی مدلهای فرایابی آماری، صدور پیش بینیهای جوی اقیانوسی اصلاحی جهت مرکز مخاطرات جوی اقیانوسی، ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی را در رئوس کار خود دارد.
- گروه پدیدههای هوا- دریا:
- پژوهشکده فناوری و مهندسی دریا
- گروه دادههای اقیانوسی و سنجش از راه دور:
عمده فعالیتهای این گروه تکمیل و بهینهسازی بانک اطلاعاتی دادههای ماهوارهای اقیانوسشناسی، تکمیل و بهینهسازی بانک اطلاعاتی دادههای مکانی دریاهای کشور، تکمیل و بهینهسازی بانک اطلاعاتی پارامترهای اقیانوسشناسی مستخرج از دادههای ماهوارهای است. - گروه اقیانوسشناسی ساحلی:
عمده فعالیتهای این گروه جمعآوری اطلاعات پایه دریایی مورد نیاز در زمینه اقیانوسشناسی ساحلی، پهنهبندی سواحل از دیدگاه رژیم رسوبی، تهیه مراجع مورد نیاز کشور در زمینه مهندسی و مدیریت سواحل، انجام مدلسازیهای فیزیکی در زمینه سازههای ساحلی، تغییر شکل خط ساحلی و … در آزمایشگاه ملّی اقیانوس شناسی و علوم جوی میباشد. - گروه فناوری دریایی:
طراحی و راهاندازی آزمایشگاه ملّی اقیانوس شناسی و علوم جوی، ساخت و نصب نمونه از دستگاههای تولید انرژی از امواج، جریانها و بادهای دریایی، بومی سازی فناوریهای نوین جهت برداشت اطلاعات دریایی از مناطق فرا ساحلی، بومیسازی تجهیزات فناوری زیر دریا نظیر: ROV، AUV، Sea Glider، Wet Submarine و Argo، توسعه مدلهای عددی دریایی، تهیه دستورالعملها و توصیههای مرتبط با فعالیتهای مهندسی و فناوریهای نوین دریایی را در رئوس کار خود دارد.
- گروه دادههای اقیانوسی و سنجش از راه دور:
- آزمایشگاهها:
- پژوهشکده علوم دریایی
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی ملّی اقیانوسشناسی دارای ۵ آزمایشگاه مجهز در زمینههای زیر است:
-
- آزمایشگاه شیمی و محیط زیست دریا
- آزمایشگاه زیستشناسی دریا
- آزمایشگاه بیوتکنولوژی و میکرو ارگانیسمهای دریایی
- آزمایشگاه زمینشناسی دریا
- آزمایشگاه فیزیک دریا
همچنین پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی دارای دو مرکز ملّی پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی و مرکز ملّی دادههای اقیانوسی است، در عین حال دو مرکز ملّی تحقیقات جنوبگان و مرکز منطقهای اقیانوسشناسی در حال راهاندازی است.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی برای توسعه فعالیتهای میدانی دریایی چهار مرکز پژوهشی در شهرهای نوشهر، بوشهر، بندرعباس و چابهار دایر کرده است.
ریاست
معرفی
- دکتر ناصر حاجی زاده ذاکر
- دکتری مهندسی عمران، دانشگاه وسترن استرالیا
- کارشناسی ارشد مهندسی راه و ساختمان، دانشگاه تهران
دفتر ریاست و روابط عمومی
یکی از عواملی که در سرنوشت هر پژوهشگاه، گروه و فرد، اهمیت و ارزش اساسی دارد و آنها را در نیل به اهداف یاری میدهد؛ کیفیت رابطه آنها با افراد، پژوهشگاههایی است که با آنها ارتباط دارند و یا با افکار عمومی جامعهای است که در ارتباط با آنها است. هر اندازه این ارتباط به طور مفید ایجاد و به شکل مؤثری گسترش یافته باشد، به همان اندازه آن فرد، گروه و پژوهشگاه در دستیابی به اهداف خود موفقتر خواهد بود. اکنون به عنوان یک اصل اساسی در مدیریت پذیرفته شده است که افراد و پژوهشگاهها برای رسیدن هرچه بهتر و راحتتر به مقاصد خود نیازمند حسن رابطه و درک متقابل و توسعه تفاهم با یکدیگر و عموم مردم هستند. روابط عمومی نیز از دل نیاز جامعه، به نهادی پاسخگو با هدف تأمین مصالح فردی و منافع اجتماعی سر برآورده و پا به عرصه حیات گذاشته است، از این رو باید آیینه تمام نمای سازمان خود باشد.
بهطور کلی عمر روابط عمومی در ایران بخصوص در سازمانهای دولتی ایران خیلی طولانی نیست و به دهه ۱۳۳۰ برمیگردد. این بخش در ابتدا کار ویژههایی تبلیغاتی داشت. پیش از انقلاب خدمات روابط عمومی به تبلیغات محدود بود، اما پس از انقلاب با رشد افکار عمومی و گسترش ارتباطات، در حوزه روابط عمومی نیز تحولاتی صورت گرفت. تصویب قانون قرار گرفتن روابط عمومی در تشکیلات دولتی زیر نظر بالاترین مقام دستگاه مربوط در سال ۱۳۶۴ نشان دهنده اهمیت و نقش روابط عمومی است که امری حاشیهای نیست، بلکه نهادی بنیادی در نظام مدیریتی است.
روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، رابط بین مخاطبان و مجریان این پژوهشگاه است و وظیفه آن انعکاس و انتقال اندیشه و دیدگاه مسئولان پژوهشگاه و مخاطبان آن به یکدیگر است؛ یعنی اطلاعرسانی و اطلاعیابی. روابط عمومی پژوهشگاه به اقتضای شرح وظایف تعیین شده، هدف اصلی خود را ساخت و بهبود روابط اعم از درون سازمانی و برون سازمانی تعریف کرده است. شناخت افکار عمومی، نحوه شکلگیری آن و راههای تغییر آن متناسب با اهداف کوتاه و بلندمدت پژوهشگاه در حوزه علوم دریایی، از دغدغههای اصلی روابط عمومی است. یکی از اهداف روابط عمومی اثرگذاری به دور از مبالغه بر مخاطبان در حوزه موضوعات مرتبط با دریا است. بخش دوم فعالیتهای روابط عمومی ایجاد ارتباط مؤثر میان کارکنان پژوهشگاه با یکدیگر و با مدیران است.
سرپرست دفتر ریاست
آقای حمید رضا خادم بیغم
اسامی همکاران بخش روابط عمومی
خانم دکتر همیرا آگاه سرپرست بخش روابط عمومی
آقای منوچهر محمدی کارشناس روابط عمومی
آقای فرامرز عبادی کارشناس روابط عمومی
مدیریت همکاریهای علمی بین المللی
با توجه به آن که پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی در پی امضای موافقتنامه ای در سال ۱۳۷۰ میان وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت و سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) تأسیس شده است. بنابراین امور همکاریهای بین المللی جایگاه و نقش ویژهای در چارچوب فعالیتهای پژوهشگاه ایفا میکند. ماهیت فرامرزی علم اقیانوسشناسی همواره سبب شده است که همکاریهای بین المللی و فراملی در توسعه وپیشرفت این علم جایگاه ویژهای داشته باشند. از این رو پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی همواره سعی داشته است تا با توسعه و گسترش همکاریهای بین المللی خود در ابعاد دوجانبه و چند جانبه ضمن ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در نهادهای علمی تخصصی بین المللی به انتقال و توسعه علم، دانش و فناوری اقیانوسشناسی در داخل کشور مساعدت نماید. پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی در حال حاضر فعالیتهای بینالمللی گستردهای دارد و با نهادها و مؤسسات خارجی اعم از دولتی و غیر دولتی و سازمانهای بین دولتی و غیر دولتی منطقهای و بینالمللی به تعامل و همکاری میپردازد. مدیریت همکاریهای علمی بینالمللی پژوهشگاه در چارچوب ساختار سازمانی مصوب عهده دار تنظیم، هماهنگی و پیگیری مناسبات بین المللی است. برقراری ارتباط با سایر دانشــگاهها، مؤسسات و مراکــز پژوهشــی، سازمــانها و نهادهـــای منطــقهای و بینالمــللی تخصصــی، انجام امور مربوط به بورسها، فرصتهای مطالعاتی و سفرهای علمی و رسمی خارجی اعضای هیأت علمی و نمایندگان پژوهشگاه، تهیه تفاهم نامههای همکاریهای علمی پژوهشی با دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی خارج از کشور و اقدامات لازم جهت دعوت مهمانان خارجی، کمک در جهت جذب کمکهای سازمانهای منطقهای و بین المللی و مشارکت در برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی، سمینارها و کنفرانسهای منطقهای وبینالمللی از جمله وظایف این مدیریت است. از جمله نهادهای بینالمللی که پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نقش هماهنگ کننده ملی یا منطقهای آنها را برعهده دارد میتوان به کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی (IOC) وابسته به سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) اشاره کرد که مهمترین نهاد تخصصی بین المللی بین دولتی درجهان بهشمار میرود.
جمهوری اسلامی ایران در نشست عمومی این نهاد در سال ۲۰۰۷ به عضویت شورای اجرایی آن انتخاب شد و در طی انتخابات سال ۲۰۱۱ دوباره به عضویت این شورا درآمد. در حال حاضر رئیس پوهشگاه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران عضو این شورا میباشد. در چارچوب این نهاد برنامههای مختلفی اجرا میشود که هماهنگی ملی تمامی آنها در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی انجام میشود. از آن جمله میتوان به «کمیته بین المللی تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی» (IODE) و «سامانه جهانی هشدار سونامی در منطقه اقیانوس هند» (IOTWS) اشاره کرد.
«شبکه بین اسلامی علمی و فناوری اقیانوس شناسی» (INOC) از جمله نهادهای مهم دیگری است که این پژوهشگاه مرجع هماهنگ کننده ملی آن به شمار میرود. این نهاد مهمترین نهاد تخصصی اقیانوس شناسی جهان اسلام است که در زیر مجموعه سازمان کنفرانس اسلامی قرار داشته و مقر آن در ازمیر ترکیه است. رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در حال حاضر نایب رئیس این شبکه در حوزه آسیا و عضو شورای اجرایی آن است.
«مؤسسه بین المللی اقیانوسی» (IOI) در حال حاضر بزرگترین سازمان بین المللی غیر دولتی در حوزه اقیانوس شناسی بشمار میرود که دارای شبکهای از دفاتر عملیاتی در سراسر جهان است. دفتر عملیاتی این مؤسسه در جمهوری اسلامی ایران براساس تفاهم نامهای مشترک در این پژوهشگاه قرار دارد.
«شبکه جهانی پایش آبسنگهای مرجانی» (GCRMN) مهمترین نهاد بین المللی در زمینه حفاظت و پایش آبسنگهای مرجانی است که دفتر منطقهای آن در خلیج فارس و دریای عمان در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی مستقر است.
در عرصه بین المللی این پژوهشگاه علاوه بر نهاد فوق با برخی دیگر از نهادهای منطقهای نیز همکاری نزدیک دارد که از آن جمله میتوان به اتحادیه دانشگاههای ساحلی دریای خزر و گروه آکادمیک اتحادیه همکاریهای منطقهای کشورهای حاشیه اقیانوس هند اشاره کرد.
در بعد دو جانبه نیز این پژوهشگاه همواره در راستای توسعه همکاریهای دو جانبه با نهادهای همتا در سایر کشورها کوشیده است که در این راستا تفاهمنامههایی نیز به امضا رسیده است. از آن جمله میتوان به تفاهم نامه با مرکز اکولوژی دریایی آلمان (ZMT)، «مؤسسه اقیانوس شناسی ایتالیا» (OGS)، «دانشگاه برونل انگلستان»، «مؤسسه اروپایی تحقیقات علوم زمین و محیط زیست فرانسه»، «مؤسسه مدیترانهای اکولوژی و پالئواکولوژی فرانسه»، دانشگاه هواشناسی (هیدرومتئورولوژی) روسیه، موسسه مشکلات آب آکادمی علوم روسیه، و موسسه اقیانوس شناسی آکادمی علوم روسیه اشاره کرد.
اسامی همکاران بخش همکاریهای علمی
خانم فهیمه فروغی سرپرست بخش امور بین الملل
خانم شراره سواری کارشناس و مترجم
مدیریت ارتباط با صنعت
مدیریت: آقای مهندس رامین شادی
مدیریت ارتباط با صنعت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با تکیه بر توانمندیهای اعضای هیأت علمی مجرب، کارشناسان پژوهشی، امکانات دستگاهی و کارگاهی مجهز و زیرساخت منطبق بر استانداردهای ملی و بین المللی و در راستای رسالت پاسخ گویی به نیازهای صنعت و مراکز پژوهشی موفق به انجام طرحهای متعدد و موفقی در قالب پروژههای صنعتی، آموزش، مشاوره و خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی شده است.
این مدیریت آمادگی خود را برای ارائه خدمات و همکاری و انعقاد قرارداد در زمینههای تحقیقاتی و اجرایی اعلام میدارد.
از جمله مهمترین وظایف مدیریت ارتباط با صنعت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی عبارت است از:
- برنامه ریزی و هماهنگی ارتباطات با صنایع و دستگاههای اجرایی و تشکیل کمیتههای علمی- صنعتی با سازمانهای مختلف و واحدهای صنعتی مرتبط با علوم و فنون دریایی
- برقراری ارتباط با مراکز صنعتی و دستگاههای اجرایی با علوم و فنون دریایی به منظور عقد قرارداد جهت اجرای پروژهها و طرحهای علمی و تحقیقاتی مورد نیاز آنها توسط پژوهشگاه
- نظارت و ارزیابی، رسیدگی و پیگیری امور مربوط به تهیه و تنظیم قراردادهای علمی- تحقیقاتی برای اجرای پروژههای تحقیقاتی مرتبط با علوم و فنون دریایی
- فراهم نمودن زمینه ارائه خدمات مشاورهای پژوهشگاه به مراکز و واحدهای صنعتی و دستگاههای اجرایی
- برگزاری جلسات و تعاملات مختلف با صنایع گوناگون
- سیاستگذاری و تشویق اعضای هیات علمی برای اجرای پژوهشهای کاربردی و فن بازاریابی پژوهش در حوزه علوم و فنون دریایی
اسامی همکاران بخش ارتباط با صنعت
آقای مهندس رامین شادی مشاور عالی ریاست و مدیر بخش ارتباط با صنعت
خانم فاطمه خاکسار کارشناس
آقای مجید سلمانی کارشناس
آقای علی شیخ بهایی کارشناس
دبیرخانه هیات اجرایی جذب
دبیرخانه هیأت اجرایی جذب اعضای هیأت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی بر اساس آیین نامه زیر تشکیل گردیده است:
معرفی
با توجه به جایگاه رفیع علم و دانش در فرهنگ اسلامی و ضرورت حفظ شأن و قداست والای محیطهای آموزش عالی کشور و نظر به نقش محوری و سازنده اعضای هیأت علمی و لزوم بهرهوری از استادان فرهیخته، کارآمد و مؤمن به آرمانهای انقلاب اسلامی و برای ایجاد وحدت رویه در بررسی صلاحیتهای داوطلبان عضویت در هیأت علمی، هیأت عالی جذب اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور تشکیل میگردد.
ماده ۲- اهداف
به منظور انتخاب اعضای هیأت علمی اصلح از بین متقاضیان جذب و همچنین تبدیل وضعیت استخدامی و ایجاد وحدت رویه در امور استخدام اعضای هیأت علمی، هیأت اجرایی جذب در هر پژوهشگاه تشکیل خواهد شد.
ماده ۳- وظایف هیأت اجرایی جذب اعضای هیأت علمی
- شناسایی و تعیین نیازهای جذب اعضای هیأت علمی در گروههای آموزشی و پژوهشی
- انجام فراخوان عمومی برای جذب اعضای هیأت علمی پژوهشگاه
- تصمیمگیری درخصوص نحوه و چگونگی استخدام اعضای هیأت علمی اعم از قراردادی، پیمانی، رسمی آزمایشی، رسمی قطعی، هیأت علمی طرح سربازی، مأموریت و انتقال اعضای هیأت علمی در چهارچوب آییننامهها و مقررات مربوطه
- علام نظر درخصوص جذب اعضای هیأت علمی متقاضی استخدام در پژوهشگاه و متقاضیان راتبه تحصیلی از لحاظ توانایی علمی و صلاحیت عمومی
- نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مربوط به استخدام اعضای هیأت علمی
- ارائه گزارشات مستمر سالیانه حسب مورد به هیأت مرکزی جذب
ترکیب هیأت اجرایی جذب اعضای هیات علمی
- رییس پژوهشگاه (رئیس هیأت)
- رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در پژوهشگاه
- سه تا پنج عضو هیأت علمی از همان پژوهشگاه
دبیرخانه هیأت اجرایی جذب اعضای هیأت علمی
کلیه امور اجرایی هیأت اجرایی جذب از قبیل اعلام فراخوان عمومی جذب، دریافت تقاضای همکاری، تشکیل پرونده، پاسخگویی به متقاضیان و… توسط دبیرخانه هیأت اجرایی جذب انجام خواهد شد. رئیس هیأت اجرایی جذب موظف است در اولین فرصت نسبت به تشکیل دبیرخانه با امکانات و تجهیزات مناسب و مکانیزه اقدام نموده و رئیس آن را که زیرنظر دبیر هیأت اجرایی جذب فعالیت میکند، تعیین نماید.
معاونت پژوهش و فناوری
معاونت پژوهشی و فناوری تلاش دارد تا با مدیریت اجرای طرحهای پژوهشی پژوهشگاه و برگزاری کارگاههای پژوهشی و سمینارهای علمی به توسعه دانش و پژوهش در حوزه اقیانوس شناسی همت گمارد. همچنین از دیگر اهداف این معاونت همکاری در برگزاری دورههای کوتاه مدت پژوهشی برای مؤسسات اجرایی دولتی و غیردولتی در ارتباط با علوم و فنون دریایی است. راهکار دیگر که در سرلوحه اقدامات این معاونت لحاظ شده است، ایجاد ارتباط با مؤسسات علمی و پژوهشی داخلی و خارجی به منظور گسترش تبادل اطلاعات و خدمات علمی و پژوهشی در زمینه مطالعات دریایی و اقیانوسی است.
از دیگر اهداف این معاونت میتوان به برنامه ریزی جهت استفاده اعضای هیأت علمی پژوهشگاه از فرصتهای مطالعاتی داخلی و خارجی و همچنین تعیین اولویتهای پژوهشی کوتاه مدت و بلند مدت نام برد. بر این مبنا سالانه بودجههای تحقیقاتی معاونت ارزیابی و پس از تأیید در شورای مرکزی و ریاست پژوهشگاه در اختیار این معاونت قرار میگیرد.
به منظور اجرایی ساختن اهداف معاونت پژوهشی در چهارچوب این معاونت دو مدیریت در نظر گرفته شده است:
- مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی
- مدیریت اطلاع رسانی
اهداف و وظایف معاونت پژوهشی و فناوری
برخی از مهمترین اهداف و وظایف معاونت پژوهشی به شرح زیر است:
- برنامه ریزی و تهیه و تدوین کلیه برنامههای تحقیقاتی، فناوری و آموزشی پژوهشگاه
- اداره و هدایت کلیه امور پژوهشی، فناوری و آموزشی پژوهشگاه
- انجام مطالعات لازم در زمینه ارزشیابی فعالیتهای پژوهشی و آموزشی و ارزیابی عملکرد پژوهشی و آموزشی سالانه پژوهشگاه و همچنین اتخاذ تمهیدات لازم جهت ارتقا کیفیت پژوهش و آموزش پژوهشگاه
- تماس با مؤسسات علمی- پژوهشی داخلی و خارجی بهمنظور همکاری در امور پژوهشی و مبادله خدمات علمی- پژوهشی در حوزه علوم و فنون دریایی
- اداره امور واحدهای پژوهشی تابعه و وابسته پژوهشگاه
- همکاری با دفتر ریاست و روابط عمومی و مدیریت امور بین الملل پژوهشگاه در ارائه خدمات علمی- پژوهشی و برگزاری کارگاههای پژوهشی، سمینارها و کنفرانسهای علمی و اجرای کلیه امور قراردادهای تحقیقاتی و خدماتی بین پژوهشگاه و سایر مؤسسات اجرایی در ارتباط با علوم و فنون دریایی
- همکاری در برگزاری دورههای کوتاه مدت پژوهشی برای مؤسسات اجرایی دولتی و غیر دولتی در ارتباط با علوم و فنون دریایی
- برنامه ریزی و نظارت بر کلیه امور پژوهشی، همکاریهای علمی و نحوه کار کتابخانهها، بانک اطلاعاتی و اطلاع رسانی علمی- پژوهشی پژوهشگاه
- برنامهریزی و اداره کلیه امور مربوط به برگزاری همایشهای علمی و کارگاههای آموزشی پژوهشگاه
- نظارت بر امر تهیه و جمع آوری و در دسترس قرار دادن کتب، نشریات و مجلات علمی پژوهشی
- پیشبینی بودجه تحقیقاتی و نیازهای پژوهشی سالانه پژوهشگاه و تأیید آنها در شورای پژوهشگاه و همچنین ارسال گزارش به ریاست پژوهشگاه جهت تصویب نهایی
- برنامهریزی جهت استفاده اعضای هیأت علمی از فرصتهای مطالعاتی داخل و خارج برابر ضوابط مصوب
- تهیه برنامههای پژوهشی پژوهشگاه و ارائه اهداف و تعیین اولویتهای پژوهشی در قالب برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت برای طرح در شورای علمی- پژوهشی پژوهشگاه
- بررسی و ارزیابی فعالیتهای پژوهشگاه در چارچوب برنامههای رشد و توسعه کشور در بخش آموزش عالی و پژوهش کشور برای طرح در هیأت رئیسه
معرفی معاون پژوهش و فناوری
دکتر مجتبی ذوالجودی زرندی
دکتر مجتبی ذوالجودی زرندی دارای دکتری فیزیک دریا است. وی پیشتر مدیریت آزمایشگاه و عملیات میدانی و معاون توسعه و پشتیبانی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی را بر عهده داشتند. دکتر ذوالجودی هم اکنون معاون پژوهش و فناوری و رئیس بسج اساتید پژوهشگاه و نیز عضو هیئت مدیره انجمن علوم و فنون دریایی ایران میباشند.
همچنین نامبرده سوابق زیر را در کارنامه خود دارد:
- معاون پژوهشی سازمان هواشناسی کشور
- رییس پژوهشکده هواشناسی
- دبیر شورای عالی اقیانوسشناسی کشور
- مدیر کل مرکز علومجوی و اقیانوسی
- سرپرست پژوهشکدهٔ اقلیمشناسی مشهد
- برگزیده بیست و ششمین جشنواره خوارزمی (رتبه سوم) پژوهشهای کاربردی و …
معرفی مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی
سرپرست مدیریت: خانم دکتر شیما مدنی
سوابق تحصیلی و کاری
خانم دکتر مدنی تحصیلات دانشگاهی خود در مقطع کارشناسی را در رشته اقتصاد نظری در دانشگاه شهید بهشتی به اتمام رسانیده و کارشناسی ارشد و دکتری را در دانشگاه تهران، دانشکده اقتصاد به پایان برده است. گرایش ایشان در مقطع کارشناسی ارشد اقتصاد توسعه و برنامهریزی و در مقطع دکتری اقتصاد منابع طبیعی بوده که بهطور اخص بر روی منابع دریایی متمرکز میباشند. ایشان از سال ۱۳۹۰ به عنوان عضو هیات علمی تمام وقت (استادیار) در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی مشغول به تحقیق گردیده است.
معرفی مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی
مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی ازجمله مدیریتهای پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی است که در زیرمجموعه معاونت پژوهشی به فعالیت میپردازد. وظیفه اصلی این مدیریت، برقراری ارتباط و تعامل علمی با مؤسسات پژوهشی، مراکز تحقیقاتی، قطبهای علمی و دانشگاهها، و انجام بررسیهای لازم برای شناخت نیازهای تحقیقاتی و پژوهشی پژوهشگاه با توجه به سیاستهای کشور است. از سوی دیگر برگزاری سمینارها و کنفرانسهای علمی و برنامهریزی و هماهنگی برای ارائه مقالات علمی توسط اعضای هیات علمی پژوهشگاه درکنفرانسهای علمی بینالمللی و منطقهای نیز در دستور کار این مدیریت قرار دارد. شناسایی، ارتباط و ایجاد بانک اطلاعاتی از محققین رشتههای علوم دریایی در داخل کشور، قرارداد طرحهای پژوهشی، نظارت بر روند حسن انجام کار امور تحقیقاتی نیز از فعالیتهای این مدیریت محسوب میشود. همچنین این مدیریت بر اساس نیازسنجی از قطبهای صنعتی و اقتصادی کشور طرحهای پژوهشی و دورههای آموزشی مشتریمحور تعریف میکند تا بتواند نتایج تحقیقات علمی پژوهشگاه را در راستای محورهای توسعه کشور ساماندهی نماید.
وظایف و فعالیتها
- انجام کلیه امور محوله در زمینه برنامهریزی و نظارت بر امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه
- انجام هماهنگیهای کلیه فعالیتهای مربوط به انجام طرحهای تحقیقاتی از زمان ارائه پروپوزال تا دفاع نهایی و تأیید گزارش طرحها و ارسال آن به انتشارات
- انجام بررسیهای لازم برای شناخت نیازهای تحقیقاتی و پژوهشی پژوهشگاه با توجه به سیاستهای صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از طریق گردآوری و محاسبه شاخصها و معیارهای مربوط و اتخاذ تصمیم در مورد فعالیتهای علمی– پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه
- بررسی طرحهای تحقیقاتی و پژوهشی انجام شده توسط اعضای هیأت علمی از نظر کیفیت و هزینههای پیشبینی شده
- تهیه و تنظیم و جمعآوری آمار و اطلاعات پروژههای انجام شده و در دست اجرا و ارسال آن به مراجع ذیربط
- انجام کلیه امور مربوط به انعقاد قراردادهای تحقیقاتی و اقدام درخصوص اجرای آنها
- همکاری و ایجاد هماهنگی بین فعالیتهای پژوهشی گروههای پژوهشی و واحدهای مختلف تحقیقاتی و اجرایی
- انجام بررسیهای لازم در زمینه تغییر یا توسعه برنامههای پژوهشی بهمنظور تطبیق با نیازهای جامعه
- ارزشیابی پیشرفت فعالیتهای پژوهشی پژوهشگاه و تهیه گزارش سالانه
- تهیه و تنظیم برنامههای پژوهشی در قالب سیاستهای مصوب
- بررسی و پیشنهاد اعتبارات مورد نیاز واحدهای پژوهشی با توجه به برنامههای تعیین شده
- برگزاری سمینارها و کنفرانسهای علمی و برنامهریزی و هماهنگی برای ارائه مقالات علمی توسط اعضای هیأت علمی در کنفرانسهای علمی بینالمللی و منطقهای خارجی
- انجام امور مربوط به فرصتهای مطالعاتی و سفرهای علمی و نظارت به امور تحصیلی اعضای هیأت علمی با هماهنگی مدیریت روابط بینالملل و سایر واحدهای ذیربط
- برقراری ارتباط با اساتید، صاحبنظران و متخصصان و ترغیب آنان جهت ارائه مقالات، ترجمه و تألیفات علمی در حوزه علوم و فنون دریایی جهت بررسی و نشر در مجلات علمی و پژوهشی پژوهشگاه با همکاری مدیریت روابط بینالملل و سایر واحدهای ذیربط
- بررسی مشکلات و موانع رشد پژوهش و آموزش در پژوهشگاه و ارائه طرحهای مناسب جهت بهبود و افزایش سطح کیفی پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه
- برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی برای اعضای هیأت علمی و محققان کشور با همکاری اعضای هیأت علمی پژوهشگاه در جهت ارتقای کیفیت آموزشی پژوهشی و مدیریت آموزشی و پژوهشی پژوهشگاه
- تهیه آییننامه و دستورالعملهای داخلی لازم در زمینههای پژوهشی
- نظارت بر حسن اجرای مقررات پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه و ارائه گزارش موارد تخلف به معاونت پژوهشی پژوهشگاه
اسامی همکاران مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی
خانم دکتر شیما مدنی سرپرست مدیریت امور پژوهشی و همکاریهای علمی
خانم زهرا نژادفلاح کارشناس مسئول امور پژوهشی
خانم سعیده فشکی کارشناس امور پژوهشی
خانم مژگان دهقان کارشناس امور پژوهشی
مدیریت ارتباط با صنعت
مدیریت: آقای مهندس رامین شادی
مدیریت ارتباط با صنعت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با تکیه بر توانمندیهای اعضای هیأت علمی مجرب، کارشناسان پژوهشی، امکانات دستگاهی و کارگاهی مجهز و زیرساخت منطبق بر استانداردهای ملی و بین المللی و در راستای رسالت پاسخ گویی به نیازهای صنعت و مراکز پژوهشی موفق به انجام طرحهای متعدد و موفقی در قالب پروژههای صنعتی، آموزش، مشاوره و خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی شده است.
این مدیریت آمادگی خود را برای ارائه خدمات و همکاری و انعقاد قرارداد در زمینههای تحقیقاتی و اجرایی اعلام میدارد.
از جمله مهمترین وظایف مدیریت ارتباط با صنعت پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی عبارت است از:
- برنامه ریزی و هماهنگی ارتباطات با صنایع و دستگاههای اجرایی و تشکیل کمیتههای علمی- صنعتی با سازمانهای مختلف و واحدهای صنعتی مرتبط با علوم و فنون دریایی
- برقراری ارتباط با مراکز صنعتی و دستگاههای اجرایی با علوم و فنون دریایی به منظور عقد قرارداد جهت اجرای پروژهها و طرحهای علمی و تحقیقاتی مورد نیاز آنها توسط پژوهشگاه
- نظارت و ارزیابی، رسیدگی و پیگیری امور مربوط به تهیه و تنظیم قراردادهای علمی- تحقیقاتی برای اجرای پروژههای تحقیقاتی مرتبط با علوم و فنون دریایی
- فراهم نمودن زمینه ارائه خدمات مشاورهای پژوهشگاه به مراکز و واحدهای صنعتی و دستگاههای اجرایی
- برگزاری جلسات و تعاملات مختلف با صنایع گوناگون
- سیاستگذاری و تشویق اعضای هیات علمی برای اجرای پژوهشهای کاربردی و فن بازاریابی پژوهش در حوزه علوم و فنون دریایی
اسامی همکاران بخش ارتباط با صنعت
آقای مهندس رامین شادی مشاور عالی ریاست و مدیر بخش ارتباط با صنعت
خانم فاطمه خاکسار کارشناس
آقای مجید سلمانی کارشناس
آقای علی شیخ بهایی کارشناس
کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی
برخی از مهمترین اهداف و وظایف مدیر اطلاع رسانی به شرح زیر است:
- تهیه کتب و نشریات علمی و پژوهشی مورد نیاز گروههای پژوهشی و سایر بخشهای پوهشگاه
- اداره کتابخانه پژوهشگاه و ارائه خدمات بر اساس روشهای علمی کتابداری
- پیش بینی نیروی انسانی مورد نیاز و برآورد بودجه سالانه و ارائه آن به معاونت پژوهشی پژوهشگاه
- برنامه ریزی و مدیریت امور مربوط به انتشارات پژوهشگاه
- ایجاد بانکهای اطلاعاتی و آماری
- ارتباط با بانکهای اطلاعاتی ذیربط و فراهم ساختن امکان دسترسی به متن مقالات علمی
- مدیریت وبگاه اینترنتی پژوهشگاه
- راهبری و توسعه سیستمهای رایانهای پژوهشگاه
- نظارت و راهبری اینترنت و اینترانت پژوهشگاه
- آموزش رایانهای کارکنان
- ارائه خدمات رایانهای و اینترنتی به اعضای هیات علمی و کارکنان پژوهشگاه
- انجام دادن سایر امور محوله از سوی مدیران مافوق
معاونت توسعه و پشتیبانی
شرح وظایف معاونت توسعه و پشتیبانی
- برنامه ریزی، هدایت و کنترل کلیه امور اداری مالی و معاملاتی و حقوقی پژوهشگاه
- همکاری با رئیس پژوهشگاه در اجرای هر چه بهتر وظایف مربوطه به واحدهای ستادی و تابعه
- تهیه و تدریس خط مشیهای اجرایی واحدهای تابعه در قالب اهداف پژوهشگاه و همچنین ابلاغ مصوبات
- و مقررات جاری به واحدهای مزبور
- ایجاد هماهنگی بین فعالیتهای مربوط به واحدهای تحت پوشش و اظهار نظر در خصوص رفع مشکلات موجود
- نظارت بر حسن اجرای کلیه قوانین و مقررات مربوط به اموراداری، استخدامی، مالی، معاملاتی و حقوقی پژوهشگاه
- اتخاذ تصمیم در مورد برنامه کار واحدهای تابعه
- شرکت در شوراها، کمیسیونها، جلسات و اظهار نظر در مورد مسائل مختلف اداری، استخدامی، مالی،
- معاملاتی و حقوقی در چارچوب مقررات و حفظ مصالح پژوهشگاه وارائه گزارش توجیهی لازم به رئیس پژوهشگاه
- نظارت، همکاری واظهار نظر در تهیه و تنظیم بودجه سالیانه پژوهشگاه و پیشنهاد آن به مقامات و مراجع ذیربط
- تهیه و اجرای طرحهای رفاهی و بیمه، بهداشت و درمان، کمکهای غیر نقدی و… کارکنان با توجه به امکانات پژوهشگاه
- پیش بینی کادر مورد نیاز پژوهشگاه و انجام امور استخدامی و تأمین نیاز نیروی انسانی پژوهشگاه طبق مقررات و ضوابط و آئین نامههای مربوط
- بررسی و پیشنهاد مقررات مربوط به امور استخدامی اعضاء هیات علمی به مراجع ذیصلاح
- همکاری با دیگر معاونتها و واحدهای تابعه پژوهشگاه در جهت تحقق اهداف آموزشی و پژوهشی
- پژوهشگاه
- تهیه مایحتاج واحدهای تابعه با در نظر گرفتن اعتبارات مصوب وانجام تشریفات گمرکی کالاهای خریداری شده مؤسسه
- نظارت و ایجاد تسهیلات لازم در امر حمل و نقل و مراقبت در انجام امور بیمه مربوط به وسایط نقلیه
- بررسی صلاحیتهای اخلاقی، سیاسی و امنیتی نیروی انسانی مورد نیاز پژوهشگاه در چارچوب مقررات
- مصوب، ارسال مدارک متقاضیان به گزینش پژوهشگاه و صدور دستور پیگیری نتیجه
- نظارت بر حسن اجرای مفاد حقوقی مندرج در متن قراردادها
- مطالعه و بررسی قوانین و مقررات و ارائه پیشنهادات به منظور برقرار نمودن رویه واحد حقوقی
- انجام مشاوره و ارائه راهنماییهای لازم به واحدهای مختلف پژوهشگاه به منظور جلوگیری از اشتباهاتی که منجر به اختلافات حقوقی خواهند شد
- تدوین اساسنامه و آیین نامههای مورد نیاز
- همکاری و اقدام در زمینه تهیه و تنظیم آرشیو حقوقی و نگهداری و طبقه بندی مصوبات
- تفکیک عرایض و شکایات واصله از مراجع ذیربط و ارجاع آن به واحدها و یا کمیتههای تخصصی
- تنظیم شکوائیه بر علیه اشخاص حقیقی و حقوقی متعرض حقوق پژوهشگاه در زمینههای مختلف
- انجام مکاتبات لازم با مراجع قضایی
- انجام کلیه امور مربوط به تهیه و تدوین بودجه پژوهشگاه با هماهنگی سایر واحدها، گروهها و واحدهای پژوهشی و تحقیقاتی تابعه پژوهشگاه
- جمع آوری بودجههای پیشنهادی توسط واحدهای مختلف و بررسی برنامهها و اعتبارات مورد پیشنهاد
- تلفیق و تنظیم بودجههای پیشنهاد شده در قالب هدفها و خط مشیهای کلی پژوهشگاه
- دفاع از بودجه پیشنهاد شده در مراجع رسیدگی
- ابلاغ بودجه مصوب به هر یک از واحدها و تخصیص اعتبارات مصوب به واحدهای تابعه پژوهشگاه
- نگهداری حساب و دفاتر اعتبارات بودجهای بر حسب فعالیت و برنامههای اجرایی پژوهشگاه و نظارت بر اجرای بودجه واحدها از طریق مراقبت بر نحوه مصرف اعتبارات و سنجش میزان پیشرفت عملیات در هر یک از واحدها
- بررسی و مبادله موافقت نامههای مربوط به فعالیتهای جاری وعمرانی
- تهیه و تنظیم آمارهای لازم درباره فعالیت هاو نیروها و عوامل موجود در پژوهشگاه و واحدهای تابعه به منظور اعمال نظر صحیح و منطقی در مدیریت پژوهشگاه
- -رسیدگی به هدفهای اجرایی مؤسسه و مطالعه و بررسی مداوم وظایف سازمانی مؤسسه و واحدهای تابعه
- و چگونگی گردش کار در آنها با توجه به برنامه توسعه مؤسسه و به منظور تفکیک و تقسیم صحیح وظایف بین واحدها و جلوگیری از تکرار و تداخل وظایف مؤسسه
- برنامه ریزی و ارائه طریق برای بهبود روشهای انجام کار و تحول اداری و بهره وری
- تهیه و تنظیم نمودار سازمانی (تشکیلاتی) و تهیه و تنظیم پستهای سازمانی متناسب با وظایف و مسئولیتهای واحدهای تابعه پژوهشگاه با همکاری واحدهای ذیربط
- برقراری ارتباط با کارشناسان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت تجدید نظر و تغییرات در سازمان و تشکیلات پژوهشگاه در صورت لزوم
- تهیه تنظیم شرح وظایف واحدها و همچنین شرح وظایف پستهای سازمانی پژوهشگاه و ابلاغ آنها به واحدها پس از تصویب توسط هیات امناء
- بررسی پیشنهادات واحدها در مورد تغییر و اصلاح پستهای سازمانی و شرح وظایف و تهیه گزارشات لازم و انجام اقدامات ضروری جهت رفع مشکلات سازمانی آنها
- مطالعه و بررسی و همکاری در امر طبقه بندی مشاغل کارکنان
- تشخیص و تعیین رشته شغلی پستهای سازمانی با توجه به طرحهای طبقه بندی مشاغل
- شرکت فعال در شوراها، کمیتهها و اظهار نظر پیرامون مسائل مربوط
- برنامه ریزی برای تأمین فضاهای کالبدی پژوهشگاه به منظور توسعه و گسترش فضاهای آموزشی، پژوهشی مورد نیاز و اقدام در مورد تأمین اعتبار عمرانی مورد نیاز آنها
- برگزاری مناقصه و انعقاد قرارداد با شرکتهای مشاوره و پیمانکار برای طرحهای عمرانی
- تهیه و تدوین طرح جامع پژوهشگاه و تأمین زمین و امکانات با در نظر گرفتن توسعه آموزش عالی و پژوهشی کشور
- نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی پژوهشگاه
- برنامه ریزی و تأمین لوازم و مصالح مورد نیاز طرحهای عمرانی
- نظارت بر اجرای طرحهای ساختمانی و تاسیساتی و همچنین تعمیرات اساسی و نگهداری ساختمانهای
- واحدهای مختلف پژوهشگاه
- پیشنهاد بودجههای عمرانی پژوهشگاه برای تصویب در بودجه سالانه کشور
- تهیه نقشه طرحهای عمرانی پژوهشگاه
- جمع آوری اطلاعات لازم برای تنظیم بودجه طرحهای عمرانی پژوهشگاه
- بررسی طرحهای عمرانی و پیشنهادات واحدهای پژوهشگاه برای توسعه و عمران با توجه به اولویتها، امکانات و اعتبارات مصوب براساس بخشنامهها و دستور العمل های مصوب و پیگیری بودجه پروژههای عمرانی تا مرحله نهایی
معرفی معاون توسعه و پشتیبانی
مهندس بهرام صناعی
مهندس بهرام صناعی دارای مدرک کارشناسی ارشد فیزیک دریا است و پیشتر سمت مشاور رییس پژوهشگاه و مدیر ارتباط با صنعت در پژوهشگاه را بر عهده داشتهاند.
وی همچنین در طی دوران خدمت در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مسوولیتهای ذیل را بر عهده داشتهاند
- قائم مقام و معاون سازمان هواشناسی کشور
- رییس هیات تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری شماره پنج وزارت راه و شهرسازی
- رییس سازمان هواشناسی کشور
- نماینده هیات عالی گزینش در وزارت راه و شهرسازی
مدیریت امور اداری
مدیریت امور اداری
خانم فاطمه غفاریان
معرفی
یکی از جهت گیریهای مدیریت نوین توجه به اصل مشتریگرایی و جلب رضایت خدمت گیرندگان است در نظام اداری مؤلفههایی از قبیل سرعت، دقت و صحت در انجام امور ارباب رجوع و آشنا نمودن افراد به اصول و قوانین و مقررات اداری موجبات افزایش اعتماد عمومی که بزرگترین تکیه گاه برای نظام اداری است را فراهم میسازد. اطلاع رسانی مناسب به مراجعین و ایجاد ساز و کار لازم جهت تشویق کارکنان، موجب ارتقای سطح کیفیت خدمات دولتی میگردد. لذا مدیریت امور اداری ضمن انجام امور فوق بررسی اتخاذ و تصمیم در مورد کلیه پیشنهادات واصله از واحدهای تابعه در خصوص اجرای طرحهای طبقه بندی مشاغل براساس مصوبات ملاک عمل، تخصیص پستها یا مشاغل سازمانی به طبقات رشتههای شغلی طرح طبقه بندی مشاغل و تعیین گروه مستخدمین در چهارچوب ضوابط، نظارت و کنترل مدارک ارائه شده، تشخیص تجربه، مدرک تحصیلی، دورههای آموزشی، کارآموزی، سوابق تجربی و غیره، نظارت بر تعیین مشاغل مستخدمین پیمانی از لحاظ شرایط تصدی، نظارت بر امر انتصابات و ارتقای گروه با توجه به قوانین و مقررات و ضوابط طرحهای طبقه بندی مشاغل، نظارت و کنترل مجوزهای استخدامی و نظارت بر صحت صدور کلیه احکام استخدامی را برعهده دارد.
شرح وظایف مدیریت امور اداری:
- انجام امور استخدامی اعضای هیات علمی و کارکنان اداری، صدور احکام مربوط به انتصاب، ترفیع، مرخصی، مأموریت و بازنشستگی و …
- پیش بینی کادر هیات علمی واحدهای پژوهشی و کارکنان بخش اداری با همکاری واحدهای ذیربط
- حفظ و نگهداری کلیه بخشنامهها، قوانین، مقررات و آیین نامههای استخدامی
- تشکیل، حفظ و نگهداری پروندههای کارکنان
- انجام امور رفاهی مربوط به کارکنان
- آموزش مسائل اداری و منابع انسانی به کارکنان
- مسوولیت تهیه دستور کارها و اجرای مصوبات هیات اجرایی منایع انسانی به عنوان دبیر هیات مذکور
- انجام امر مربوطه به گزینش کارکنان
- اجرای قوانین و مقررات و آیین نامههای استخدامی کشور
- نظارت بر نحوه ورود و خروج کارکنان
- آموزش مسائل اداری و منابع انسانی به کارکنان
- اجرای طرح مسیر ارتقاء شغلی کارشناسان و مدیران
- تشکیل کمیته مختلف مربوط به منابع انسانی در خصوص نقل و انتقالات، آموزش، ارتقاء گروه، تغییر عنوان، طرح تکریم ارباب رجوع و … و پیگیری مصوبات کمیته
- انجام امور مربوطه به گزینش کارکنان
- بایگانی اسناد و مدارک مربوط به کارکنان
- پیگیری نیازهای استخدامی و اعلام نیازپژوهشگاه با توجه به پستهای سازمانی بلاتصدی
- انجام کلیه امور مربوط به ارزشیابی کارکنان
- تنظیم گزارشهای دورهای به منظور ارائه به مقام مافوق
- نظارت و تقسیم کار بین واحدهای تابعه (خدمات، نقلیه، کارپردازی، انبار، دبیرخانه و تاسیسات)
- انجام سایر امور محوله از طرف مقام مافوق
واحدهای تابعه مدیریت امور اداری و پشتیبانی پژوهشگاه به شرح زیر است:
- کارگزینی هیأت علمی و غیر هیات علمی
- کارپردازی
- دبیرخانه
- خدمات عمومی
- نقلیه
- تأسیسات
- انبار
مدیریت امور مالی
ایوب طاهری
معرفی مدیریت امور مالی
مدیریت امورمالی به عنوان یک واحد ستـــادی و یکی از مــدیریت زیرمجموعه معاونت اجرایی پژوهشگاه کلیه فعالیتهای مربوط به دریافتها و پرداختهای مرتبط با امور پژوهشگاه را در چارچوب آیین نامههای موجود انجام میدهد. و مسئولیت نظارت بر مصرف صحیح اعتبارات و حساب اموال پژوهشگاه را در چارچوب قوانین و مصوبات هیات امنا بعهده دارد.
وظایف و فعالیتها
- انجام امور مالی پژوهشگاه طبق مقررات
- دریافت کلیه درآمدهای عمومی و اختصاصی پژوهشگاه
- ثبت، تنظیم، نگهداری، کنترل و گزارشگری حسابها و فعالیتهای مالی پژوهشگاه طبق مصوبات و آئین نامههای مالی و معاملاتی مصوب هیات امنا
- رسیدگی به اسناد مالی وسیستمهای حقوق ودستمزد از نظر انطباق با مقررات
- همکاری و کمک به تهیه موافقتنامه ها و بودجه تفصیلی پژوهشگاه
- نظارت بر مصرف صحیح اعتبارات ازطریق رسیدگی قبل و بعد از آن
- تهیه و تنظیم گزارش عملکرد ماهیانه وسالانه اعتبارات جهت ارائه به هیات امنا، دیوان محاسبات و وزارت دارایی
- نظارت بر حفظ و نگهداری حساب اموال پژوهشگاه
- سایر امورمربوط به مالی
پژوهشکدهها
پژوهشکده علوم دریایی
پژوهشکده علوم دریایی، در راستای توسعه فعالیتهای دریایی و اقیانوسی در سطوح ملی، منطقهای و جهانی تشکیل شده است. این پژوهشکده به انجام مطالعاتی در زمینه شناخت بوم سازگانهای دریایی، چرخههای زیستی و بیو ژئوشیمیایی دریاها، بررسی دیرینه و رسوبشناسی بستر اقیانوسها، رژیم موج و جریان در دریاها، اقیانوسها و آبهای پیرامونی و مطالعات حقوق، اقتصاد و مدیریت دریا میپردازد.
محورهای مختلف تحقیقاتی قابل انجام در پژوهشکده:
- پایش زیستی و غیرزیستی محیطهای دریایی
- مطالعه، پیشبینی و هشدار مخاطرات زیستی و غیر زیستی دریایی (کشند قرمز، سونامی و …)
- مشارکت در توسعه فناوریهای نوین دریایی
- مطالعه تغییرات اقلیم و بازسازی اقلیم دیرینه دریاها و اقیانوسها
- بررسیهای بیوسیستماتیک و جغرافیای زیستی فون و فلور دریایی
- مطالعه زیستگاههای حساس ساحلی
پژوهشکده علوم دریایی با توجه به گستره و تنوع فعالیتهای تحقیقاتی خود در قالب گروههای تحقیقاتی زیر به فعالیت میپردازد:
- گروهعلوم زیستی دریا
- گروه علوم غیر زیستی دریا
- گروه حقوق و مطالعات راهبردی دریا
پژوهشکده فناوری و مهندسی دریا
پژوهشکده فناوری و مهندسی دریا، با توجه به اهمیت توسعه فناوری و مهندسی دریا و در راستای ارتقای فعالیتهای دریایی کشور تشکیل شده است. برخورداری از حدود ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی و نیاز به توسعه و ساماندهی آنها و همچنین ضرورت بهره برداری از منابع دریایی در دریای مازندران، خلیج فارس و دریای عمان، اهمیت تحقیق و پژوهش هدفمند در زمینههای مختلف مهندسی و فناوری دریا را دوچندان مینماید.
تعیین مشخصات و الگوی جریانات در دریا و نواحی ساحلی، پیش یابی و پیش بینی امواج ناشی از باد با استفاده از مدلهای عددی، مطالعه و مدلسازی فرآیند انتقال امواج از آب عمیق به آب کم عمق، مطالعه و مدلسازی پدیدههای مختلف دریایی نظیر سونامی و طوفانهای سهمگین دریایی، مطالعه در خصوص تغییرات تراز آب دریا، بررسی اثرات متقابل امواج، جریانها و سازههای دریایی، مطالعه و مدلسازی هیدرودینامیک خورها، مطالعه و مدلسازی فرآیند انتقال رسوب در سواحل و بنادر کشور بررسی روشهای حفاظت از سواحل، مدیریت و ساماندهی خطوط ساحلی، مطالعه و مدلسازی انتقال آلایندهها و حرکت لکههای نفتی در محیطهای آبی، مهندسی سازههای فراساحلی و سازههای شناور، بررسی خوردگی سازههای دریایی، مطالعه در خصوص فرسایش و ارتعاش خطوط لوله زیر دریا، استفاده از فناوری سنجش از دور و پردازش تصاویر ماهوارهای جهت مطالعه و شناسایی پدیدههای مختلف اقیانوسی، اندازهگیری پارامترهای امواج وجریانهای دریایی، بررسی آیین نامهها و استانداردهای دریایی، پژوهش و مطالعه در جهت بومی سازی فناوریهای نوین مرتبط با تجهیزات مورد نیاز جهت پایش و برداشت اطلاعات محیطهای دریایی از جمله موضوعات تحقیقاتی هستند که در این پژوهشکده مورد مطالعه قرار میگیرد.
در حال حاضر پژوهشکده فناوری و مهندسی دریا با توجه به گستره و تنوع فعالیتهای تحقیقاتی خود از سه گروه پژوهشی به شرح زیر تشکیل شده است:
گروه پژوهشی اقیانوس شناسی ساحلی
گروه پژوهشی فناوری دریا
گروه پژوهشی داده های اقیانوسی و سنجش از دور
پژوهشکده علوم جوی
سیارهٔ ما مجموعهای از دو نوع شارهٔ جو و اقیانوس است که با یکدیگر اندرکنش دارند. از این رو شناخت ارتباط میان این دو نوع شاره با یکدیگر میتواند دانش کاملتری نسبت به اقلیم حاضر و تغییرات آن در آینده در اختیار ما قرار دهد. این امر اهمیت علوم جوی – اقیانوسی را بارز میکند. پدیدههایی که در خلال این علوم میتوان مطالعه کرد از تنوع بسیاری برخوردار است. در این میان سامانههای هواشناسی مربوط به اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و همچنین دریای مدیترانه، دریای سیاه و دریای سرخ آب و هوای ایران (با ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی و توپوگرافی پیچیده) را شدیداً تحت تأثیر قرار میدهند. همچنین پدیدههای دور پیوندی ناشی از اندرکنش جو و اقیانوس مانند انسو نیز بر اقلیم ایران تأثیر گذار هستند. بنابراین دستیابی به مدل جامع جوی – اقیانوسی به عنوان یک مجموعهٔ پیچیدهای از شارههای دینامیکی جفت شده، به منظور کاهش مخاطرات (زیست-محیطی، دریایی، جوی و …) ناشی از خطای موجود در پیش بینیها الزامی است. به منظور ایجاد پیشرفت در این زمینه نیاز است تا علوم جوی و اقیانوسی بطور توام مورد تحقیق قرار گیرد. از این رو پژوهشکدهٔ علوم جوی به عنوان یک پژوهشکدهٔ مستقل از فروردین ماه سال ۱۳۹۲ در پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی تأسیس شد. این پژوهشکده برای پیشبرد اهداف تحقیقاتی خود در سه گروه پژوهشی به فعالیت میپردازد:
گروه پدیدههای هوا- دریا:
این گروه در زمینههای تعیین میدان باد دریاهای ایران، مدلسازی پدیدههای هوا-دریا (امواج بادرانده، برکشند توفان، بادهای دریا به ساحل و ساحل به دریا، توفانهای تندری و تندوزهای مؤثر بر سواحل و دریاهای ایران….)، اصلاح و بومی سازی مدلهای جریان و امواج باد رانده موجود و ارائهٔ آموزشهای تخصصی و عمومی فعالیت میکند.
گروه اقلیم شناسی:
مطالعه و بررسی رویدادهای فصلی مهم اقلیمی مؤثر بر کشور، شناخت و بررسی پدیدههای حدی هواشناختی مؤثر بر مناطق ساحلی و دریایی ایران، بررسی مدلهای موجود پیش بینی اقلیمی در مقیاس جهانی و میان مقیاس و بومی سازی آنها، بررسی تغییرات اقلیمی و عوامل اقلیمی مناطق ساحلی و دریایی کشور با استفاده از مدلهای بومی شده، مطالعه و بررسی تغییرات اقلیمی دیرینه، ارائهٔ آموزشهای تخصصی و عمومی از اهداف و فعالیتهای این گروه میباشد
گروه پیش بینی جوی:
این گروه بازبینی مدلهای موجود پیش بینی جوی بزرگ مقیاس به منظور فراسنجی ضرایب و بومی سازی آنها، طراحی مدلهای میان مقیاس پیش بینی جوی-اقیانوسی، طراحی مدلهای فرایابی آماری، صدور پیش بینیهای اصلاح شده جوی-اقیانوسی جهت مرکز مخاطرات جوی-اقیانوسی، ارائه آموزشهای تخصصی و عمومی را در رئوس کار خود دارد.
محورهای اصلی پژوهش
- مدل سازی جو و اقیانوس
- مدل سازی اقلیمی
- پیش بینی جوی-اقیانوسی برای پدیدههای میان مقیاس
- بررسی تغییرات اقلیمی
- شیمی جو و پایش آلودگی هوا
- سنجش از دور جو و اقیانوس
مراکز پژوهشی
مرکز اقیانوسشناسی دریای عمان و اقیانوس هند – چابهار
معرفی
مرکز اقیانوسشناسی دریای عمان و اقیانوس هند اولین پایگاه پژوهشی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی است که در چابهار و در مجاورت آبهای دریای عمان و اقیانوس هند در شهریور ماه سال ۱۳۸۵ با حضور مسئولین منطقهای و نمایندگان سازمانها و مراکز آموزش عالی افتتاح گردید. این مرکز در کلیه زمینههای علوم دریایی با توان علمی بالا و پیشرفتهترین تجهیزات و آزمایشگاههای مدرن، آماده ارائه خدمات و انجام پروژههای تحقیقاتی است. مرکز اقیانوسشناسی چابهار در منتهی الیه جنوب شرقی ایران و جنوب شهرستان چابهار در مجاورت مرکز علوم جوی و اقیانوسی سازمان هواشناسی ایران و با مختصات جغرافیایی ’۱۶°۲۵ شمالی و ’۳۹°۶۰ شرقی واقع شده است. ساختمان مرکز در فاصله ۲۰۰ متری از خط ساحلی دریا قرار دارد. موقعیت مرکز به جهت قرارگیری در محدوده آبهای دریای عمان، دریای عربی و اقیانوس هند حائز اهمیت فراوان است. ساختمان مرکز پژوهشی چابهار در زمینی به مساحت ۷۲۰۰ متر مربع به ابعاد ۶۰ متر در ۱۲۰ متر و زیر بنای ۲۰۰۰ متر مربع در منطقه ساحلی چابهار احداث شده است. ساختمان اداری در ۳ طبقه شامل سالن اجتماعات، آزمایشگاههای بیولوژی دریا، فیزیک دریا و شیمی دریا، دبیرخانه، مرکز مخابرات، کتابخانه، نمازخانه، اداره خدمات کامپیوتری و شبکه، اتاق مشاورین و اساتید دانشگاهی، گروههای مختلف علوم زیستی، علوم غیر زیستی و دادههای اقیانوسی، ریاست مرکز پژوهشی و حوزه اداری و مالی میباشد.
مشاور رییس پژوهشگاه در امور اجرایی مرکز
نام و نام خانوادگی: دکتر حسین نگارستان
رشته تحصیلی: اکولوژی دریا
مدرک تحصیلی: دکتری
ایمیل: h.negarestan@inio.ac.ir
مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر- نوشهر
معرفی
دریای خزر به عنوان بزرگترین توده آبی بسته دنیا دارای اهمیت و جایگاه ویژهای در منطقه اوراسیا و جهان میباشد که سبب توجه گسترده کشورهای منطقه و فرامنطقهای به آن گردیده است. این دریا و سواحل پیرامون آن دارای اهمیت بسیار زیادی از جنبههای راهبردی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی (شیلات، گردشگری و حمل و نقل) میباشد. بر این اساس مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر جهت اجرا و گسترش مطالعات دریایی در مجاورت سواحل جنوبی دریای خزر در سال ۱۳۸۷ راهاندازی گردید. اندازهگیریهای میدانی، دادهبرداری مستمر، بررسی تغییرات کوتاهمدت و بلندمدت پدیدههای فیزیکی و دینامیکی دریا، اندرکنش جو و دریا، مطالعه ساختارهای شیمیایی، زیستی و زمینشناختی از مهمترین اهداف ترسیم شده مرکز میباشند.
این مرکز با برخورداری از آزمایشگاهها و تجهیزات پیشرفته نمونهبرداری و اندازهگیریهای میدانی در زمینه اقیانوسشناسی فیزیکی و شیمیایی، و همچنین زیستشناسی و زمینشناسی دریا و کادر علمی متخصص، توانایی انجام طرحها و پروژههای ملی و منطقهای را دارا میباشد. مرکز اقیانوسشناسی دریای خزر به عنوان یکی از اعضای اصلی اتحادیه دانشگاهها و مراکز پژوهشی دولتی حاشیه دریای خزر در پژوهشها و فعالیتهای علمی بینالمللی مشارکت مینماید. این مرکز همکاریهای علمی و پژوهشی ارزشمندی را با دانشگاهها، مراکز پژوهشی و ارگانهای اجرایی منطقه جهت انجام طرحهای مشترک دریایی دارا میباشد. این مرکز با راه اندازی کمیته اقیانوسشناسی دریای خزر با مشارکت نهادهای اجرایی و تحقیقاتی استانهای ساحلی جنوب دریای خزر سعی در ارائه راهکارهای علمی و اجرایی پیرامون مسائل مطرح و روزمره دریای خزر دارد.
رییس مرکز
نام و نام خانوادگی: دکتر سیامک جمشیدی
رشته تحصیلی: اقیانوس شناسی فیزیکی
مدرک تحصیلی: دکتری
ایمیل jamshidi@inio.ac.ir
مرکز اقیانوسشناسی خلیج فارس- بوشهر
معرفی
رییس مرکز
نام و نام خانوادگی: احسان عابدی
رشته تحصیلی: زیست شناسی دریا
مدرک تحصیلی: کارشناسی ارشد
ایمیل ehsan_abedi@inio.ac.ir
مرکز اقیانوسشناسی خلیج فارس (بوشهر) از مراکز پژوهشی تابعه پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به عنوان مرکز تخصصی مطالعات خلیج فارس در سال ۱۳۸۹ به صورت رسمی افتتاح گردید. این مرکز در زمینی به مساحت ۴۰۰ متر مربع با زیربنایی حدود ۱۵۰۰ متر مربع در چهار طبقه شامل سالن جلسات، آزمایشگاهها، کتابخانه و مرکز IT، نمازخانه، اتاق اعضاء هیات علمی، اتاق کارشناسان پژوهشی و حوزه ریاست در مرکز شهر بوشهر واقع شده است. مرکز خلیج فارس (بوشهر) به واسطه برخورداری از امکانات آزمایشگاهی، تجهیزات اندازه گیری میدانی و توانمندی علمی و پژوهشی اعضاء هیات علمی و کارشناسان پژوهشی از اهمیت ویژهای در منطقه برخوردار است. این مرکز دارای پنج آزمایشگاه تخصصی دریا (شیمی و محیط زیست دریا، زمین شناسی دریا، زیست شناسی دریا، فیزیک دریا و مهندسی دریا) است که توسط تجهیزات آزمایشگاهی و میدانی تجهیز شده و جهت عملیاتهای میدانی ساحلی و دریایی در زمینههای مختلف علوم دریایی و اقیانوسی توان کاملی را دارا میباشد. از ۳۰۰۰ کیلومتر خط ساحلی خلیج فارس بیش از ۱۷۰۰ کیلومتر آن تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است که پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به عنوان نماینده علمی جمهوری اسلامی ایران روی دریاها و اقیانوسها توسط مرکز اقیانوسشناسی خلیج فارس (بوشهر) مشغول پایش و اندازه گیریهای منظم بخش ساحلی و دریایی آن است.
مرکز اقیانوس شناسی خلیج فارس- بندرعباس
معرفی
مرکز اقیانوسشناسی خلیجفارس (بندرعباس) به عنوان چهارمین مرکز پژوهشی تابعه پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی در سال ۱۳۹۰ در شهر بندرعباس راهاندازی شد. استان هرمزگان یکی از هفت استان ساحلی کشور به مرکزیت شهر بندرعباس و در نواری بهطول تقریبی ۱۰۰۰ کیلومتر در سواحل خلیجفارس و دریای عمان استقرار یافته است. وجود بیش از کیلومترها مرز آبی این استان سبب شده است که هرمزگان از دیرباز یکی از مراکز عمده فعالیتهای دریایی کشور باشد. قرارگیری این استان در شمال خلیج فارس و دریای عمان و در نزدیکی تنگه راهبردی هرمز موقعیت ویژهای به این استان بخشیده است. دارا بودن بزرگترین اسکله واردات و صادرات دریایی کشور (اسکله شهید رجایی) و نیز مناطق زیستگاهی بسیار ارزشمند نظیر جنگلهای حرا و جزایر متعدد جایگاه ممتازی به این استان بخشیده است. ایجاد مرکز اقیانوسشناسی خلیج فارس در شهر بندرعباس با هدف انجام پژوهشهای علمی اقیانوسشناسی در مناطق دریایی تحت پوشش استان هرمزگان از جمله تنگه هرمز و جزایر متعدد استان در خلیجفارس بوده است. ساختمان مرکز در فاصله حدود ۲ کیلومتری از خط ساحلی دریا واقع شده است و مرکزیت پژوهشهای اقیانوسشناسی در استان هرمزگان را بر عهده دارد. این مرکز در حال حاضر در ساختمانی با فضای حدود ۸۵۰ متر مربع قرار دارد و دارای آزمایشگاههای فیزیک دریا و زمینشناسی دریا است. آزمایشگاهها به تجهیزات فنی آزمایشگاهی و اندازهگیری با فناوری به روز دنیا تجهیز شدهاند و جهت انجام عملیات میدانی پژوهش و مطالعه در زمینههای مذکور توانایی کاملی را در منطقه دارا هستند. بنابر برنامهریزی انجام گرفته و با توجه به واگذاری زمین در بندرعباس به پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی بزودی یکی از مجهزترین مراکز پژوهشی دریایی و اقیانوسی در این شهر احداث خواهد شد.
رییس مرکز
نام و نام خانوادگی: رحمان جوکار
رشته تحصیلی: زمین شناسی (گرایش چینه و فسیل شناسی)
ایمیل rahman_jokar@inio.ac.ir
مراکز ملی وابسته به پژوهشگاه
مرکز ملی پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی
نواحی ساحلی خلیجفارس، دریای عمان و دریای خزر و حتی دریاچههای داخلی از دیدگاههای مختلف، اهمیت راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران دارند. بخش قابل توجهی از استخراج نفت و گاز و خطوط انتقال آنها در مناطق ساحلی و دریایی تمرکز دارد. حدود یکچهارم جمعیت کشور در نواحی ساحلی زندگی میکنند، مسیر اصلی ترابری کالاها از دریاها میگذرد. دریاها و بخش اعظم آبزیان مصرفی کشور از نواحی ساحلی و دریایی صید میشود و در عین حال سواحل محل تفرجگاه شهروندان ایرانی هستند. اما سابقه رویدادهای سهمگین در محیطهای دریایی و ساحلی باید توجه مارا نسبت به مخاطرات اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی ناشی از آنها جلب کند. کشور ما نیز با داشتن سواحل طولانی دریایی و دریاچهای تحت تأثیر مخاطرات این محیطها است. سونامی، جریانهای شکافنده، خیزاب توفان، امواج مرتفع، نوسان تراز آب، حرکت لکههای نفتی و شکوفایی جلبکی از مخاطرات دریایی رایج هستند.
سابقه این رویدادهای سهمگین در محیطهای دریایی و ساحلی نشان میدهد که توجه نسبت به مخاطرات اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی ناشی از آنها بسیار ضروری است. بهعلاوه فعالیتهای دریایی کشور در دهه اخیر به صورت چشمگیری توسعه یافته و بسیاری از فعالیتهای اقتصادی در نوار ساحلی در شمال و جنوب تمرکز یافتهاند.
تجربه رویدادهای مخرب طبیعی در محیطهای دریایی در دنیا و همچنین در دریاهای پیرامونی کشور ایجاب میکند که سامانه یک پارچه پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی در کشور توسعه یابد.
ضرورت پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی
پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی کمهزینهترین روش در مواجهه با مخاطرات دریایی است. مخاطرات دریایی طیف گستردهای از مخاطرات فیزیکی و زیستی را در برمیگیرد. ویژگیهای فیزیکی و هیدرودینامیکی محیط نقش اصلی حتی در چگونگی توزیع مخاطرات زیستی مانند شکوفایی جلبکی دارد. برخی از مخاطرات دریایی علاوه بر اثر گذاری در محیط دریا و سواحل آن، گاه اثر آنها کیلومترها در دل خشکی نیز دریافت میگردد. شرایط اقلیمی در خشکیها مانند توفان، خشک سالی و سیلاب همه متأثر از چرخههای اقیانوسی و تغییر اقلیم اقیانوسی هستند.
پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی علاوه بر کاهش هزینههای انسانی، اقتصادی و اجتماعی، سمتگیری برنامههای توسعهای را در نواحی ساحلی، دریایی و حتی در مناطق داخلی مشخص میکند. از این رو پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی نقش کلیدی در برنامههای توسعهای ایفا میکند. شناخت مخاطرات دریایی و ارائه پیش آگاهیهای آن مستلزم حضور و همکاری طیف گستردهای از متخصصان علوم و فنون دریایی است.
فیزیک دریا، زیستشناسی دریا، مدلسازی پدیدههای دریایی، مهندسی ساحل، مهندسی اقیانوسی، اقیانوسشناسی ماهوارهای، مدیریت دادههای دریایی، زمینشناسی دریا، شیمی دریا و ژئوفیزیک دریایی از تخصصهای اصلی برای ارائه پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی است.
مرکز ملی پیش بینی و هشدار مخاطرات دریایی
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی پس از بررسیهای اولیه در خصوص مخاطرات دریایی در دریاهای پیرامونی کشور و اهمیت انسانی، اقتصادی و اجتماعی مخاطرات دریایی تصمیم گرفت پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی را به عنوان یکی از محورهای تحقیقاتی اصلی خور قرار دهد.
این محور تحقیقاتی در قالب برنامه راهبردی در سال ۱۳۸۷ در هیات امنای پژوهشگاه به تصویب رسید و طی نامه ۸۹/۱۵/۷۰۳۳۶ از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ گردید. با گسترش تحقیقات پژوهشگاه در خصوص مخاطرات دریایی اصلی در دریاهای پیرامونی کشور از جمله تغییر اقلیم دریایی، سونامی، جریان شکافنده، موج، حرکت لکهٔ نفتی و مخاطرات زیستی، ضرورت یک پارچهسازی مطالعات و طراحی سامانه هشدار مخاطرات دریایی بیشتر نمایان شداز این رو پوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی تشکیل ” مرکز ملی پیش بینی و هشدارمخاطرات دریایی” را به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیشنهاد نمود. این مرکز همکاری تنگاتنگی با سازمان مدیریت بحران برای اطلاع رسانی به موقع مخاطرات و کاهش آسیبهای ناشی از آن دارد.
ماموریتها
مرکز پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی نهادی پژوهشی است که با انسجام بخشیدن به برنامههای با کیفیت بالای خود در قلمرو پژوهش، آموزش و خدمات اجتماعی به نیازهای ملی در زمینه مخاطرات دریایی پاسخگو خواهد بود. مأموریت این مرکز در حوزهٔ مطالعات دریایی و اقیانوسی مرتبط با پدیدههای حدی و مخاطره آمیز برای پیشبینی و هشدار به موقع آنها است.
اهداف اصلی مرکز پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی
- مطالعات بنیادی و کاربردیدر قلمرو اقیانوسها و دریاهای پیرامونی بهمنظور درک پیشبینی و رفتار حدی و مخاطرهآمیز آنها.
- پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی با رویکرد کاهش اثرات زیانبار انسانی، اقتصادی و زیست محیطی آنها.
- ارائه خدمات به جامعه و گسترش آموزشهای عمومی و تخصصی و افزایش همکنشی با نهادها و سازمانها در عرصهٔ ملی و در صورت ضرورت در عرصهٔ بینالمللی.
برنامهها
بهمنظور دستیابی به اهداف تعیین شده در مرکز ملی پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی، برنامههای مختلفی تدوین شده است که با انجام مرحله نخست آنها سامانهٔ یکپارچه پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی راهاندازی میشود. این سامانه پاسخگوی پیشبینی و هشدار بهموقع در خصوص مخاطرات اصلی دریایی خواهد بود. برنامههای اصلی مرکز ملی پیشبینی و هشدار مخاطرات دریای به شرح زیر است:
- اندازهگیری، مدلسازی و پهنه بندی خطر جریان شکافنده
- مدلسازی سونامی در دریای عمان و دریای خزر و پهنهبندی خطر آبگرفتگی
- اندازهگیری، پایش دورکاوی و مدلسازی مخاطرات زیستی
- اندازهگیری، مدلسازی و پیشبینی حرکت لکههای آلودگی
- اندازهگیری، مدلسازی و پیشبینی موج و خیزاب
- ارائه آموزش عمومی و تخصصی و توسعه سامانهٔ اطلاعرسانی عمومی بهمنظور افزایش توانمندی ملی در رویارویی با حوادث دریایی
- راهاندازی سامانه یک پارچه پیشبینی و هشدار مخاطرات دریایی
- بررسی امکان رویداد حوادث دیگر باتوجه به تغییر شرایط محیطی دریایی و پیشبینی پذیری و هشدار آنها
مرکز ملی دادههای اقیانوسی و دریایی ایران
مرکز ملی دادههای اقیانوسی و دریایی ایران، کار خود را با حمایت سازمان علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و زیرنظر کمیسیون بین- دولتی اقیانوس شناسی (IOC) در سال ۱۳۷۴ آغاز کرد. این مرکز در واقع یکی از اعضای برنامه بین المللی تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی (IODE) محسوب میشود. در حال حاضر بیش از ۸۰ مرکز ملی دادههای اقیانوسی در سراسر جهان فعال هستند که این مرکز بعنوان نماینده IODE در ایران فعالیت میکند. مرکز ملی اقیانوس شناسی درسال ۱۳۸۹ به موسسه ملی اقیانوس شناسی ارتقاء یافت و مجوز تأسیس مرکز ملی دادههای اقیانوسی و دریایی در همان سال از وزارت علوم، تحقیقات وفناوری اخذ گردید. مرکز ملی دادههای اقیانوسی ودریایی ایران Iranian National Center for Ocean Data (INCOD) فعالیت رسمی خود را از ۲۴ بهمن ماه سال ۱۳۹۰ آغاز کرد.
وظایف مراکز ملی دادههای اقیانوسی
- این مرکز بعنوان یک مرکز ملی دادههای اقیانوسی، وظایف زیر را بعهده دارد:
- دریافت داده از برنامههای جمع آوری داده در سطح ملی، منطقهای و بین المللی؛
- حفظ و نگهداری طولانی مدت از دادهها و اطلاعات مرتبط مورد نیاز برای تفسیر صحیح از داده؛
- در دسترس قرار دادن دادهها برای استفاده ملی و بین المللی
مرکز ملی تحقیقات جنوبگان (NCAR)
جنوبگان به دلیل اهمیت جهانی آن در تأثیر بر روی اقلیم زمین، موقعیت منحصر به فرد آن در قطب جنوب، منابع بالقوه عظیم زیستی و غیر زیستی و محیط زیست دست نخورده به کانون توجه جهانیان تبدیل شده است، به نحوی که میتوان از آن به عنوان یک آزمایشگاه طبیعی جهت مطالعات علمی در بسیاری از شاخههای علوم بهره جست. امروزه جنوبگان به عنوان یک ناحیهٔ کلیدیو مهم در فهم سیستم کره زمین و محیط زیست آن مطرح است. ویژگیهای منحصر به فرد جنوبگان، فرصتهای بی نظیری را طی ۵۰ سال گذشته برای دانشمندان مهیا ساخته تا بر روی منشاء خشکیها، آلودگی کره زمین و تغییر در اقلیم زمین مطالعه نمایند. هواشناسی جنوبگان فاکتورهای مورد نیاز جهت پیش بینی مدلهای هواشناسی نیمکرهٔ جنوبی و الگوی چرخش سامانههای اقیانوسی را در اختیار ما قرار داده است. مغزههای یخی بدست آمده از این قاره به عنوان یک مخزن ارزشمند اطلاعات در خصوص اقلیم گذشته و تاریخچهٔ محیطی زمین محسوب میشوند. کاملاً واضح است که علم جنوبگان دارای مشارکت روزافزون در دانستههای ما در زمینههای اطلاعاتی ذکر شده و دیگر مباحث جهانی است. بنابراین چندان عجیب نیست که مطابق با تمرکز دولت جمهوری اسلامی ایران بر روی مسائل زیست محیطی، مبحث مطالعات قطب جنوب به عنوان یک زمینهٔ تحقیقاتی جدید مورد توجه قرار گیرد.
هم جهت با اهداف کمیتهٔ علمی تحقیقات جنوبگان (SCAR) برای توسعهٔ همکاریهای بین المللی در مورد علوم جنوبگان، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی (INIOAS) به عنوان متولی هماهنگی ارگانهای تحقیقاتی دریایی در ایران، برنامهای دراز مدت جهت تأسیس یک مرکز تحقیقاتی دائمی، جهت تحقیق بر روی قاره قطب جنوب و اقیانوس احاطه کنندهٔ آنو سامان دهی تحقیقات علمی در یک مسیر سازمان یافته پیشنهاد داده است. به عنوان اولین مرحله از این برنامهٔ دراز مدت، مرکز ملی تحقیقات جنوبگان (NCAR) در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، با هدف هماهنگ سازی تمامی فعالیتهای مرتبط با جنوبگان در کشور، راه اندازی گردید.
مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در حال تلاش برای جذب دانشمندان و مهندسین جوان علاقمند در رشتههای گوناگون جهت پرورش یک نسل جدید و فعال از دانشمندان مرتبط با قطب و همچنین جلب توجه عموم مردم و دولتمردان به این مقولهٔ علمی و تحقیقاتی میباشد.
اهداف اصلی برنامه جنوبگان ایران
- ساماندهی تحقیقات چند رشتهای و مطالعه بر روی جنوبگان بویژه در زمینهٔ تحقیقات اقیانوس شناسی و زیست محیطی
- همکاری و مشارکت در برنامههای علمی بین المللی مرتبط با جنوبگان
در این راستا، مرکز ملی تحقیقات جنوبگان توانست در گام نخست با اعلام آمادگی و ارسال برنامهها و علاقمندی جمهوری اسلامی ایران به تحقیقات علمی در جنوبگان در سی و سومین گردهمایی کمیتهٔ علمی تحقیقات جنوبگان (SCAR) که در اوکلند نیوزیلند در سال ۲۰۱۴ برگزار گردید، ایران را به عضویت این کمیته در آورد. این مرکز در صدد است تا با برگزاری دورههای آموزشی که دانشمندان، دانشگاهیان، دولتمردان و دانشجویان را به همراهمتخصیصخارجیدر کنار هم جمع میکند شالوده برنامه تحقیقات قطبی کشور را پایه ریزی کند. مشارکت در همکاریهای بین المللی حتی الامکان در طرحهای کمیتهٔ علمی تحقیات جنوبگانبرای دانشمندان جوان یکی دیگر از برنامههای آغازین این مرکز به شمار میرود.
مراحل برنامهٔ تأسیس پایگاه تحقیقاتی دایمی ایران در جنوبگان
- فراهم ساختن بستر مناسب: آماده سازی نسل جدید و فعال دانشمندان، مهندسین و روسای مرتبط با فعالیتهای قطبی؛ جلب توجه عموم و دولتمردان؛ مشارکت در برنامههای علمی بین المللی در جنوبگان؛ شرکت در کنفرانسها و جلسات کمیتهٔ علمی تحقیقات جنوبگان؛ تهیهٔ اطلاعات فنی مرتبط برای دولت، برگزاری دورههای آموزشی؛ عضو شدن در سامانهٔ معاهدهٔ جنوبگان و دیگر فعالیتهای مرتبط برای دست یابی به فاز اول برنامه
- تأسیس پایگاه تابستانی ایران برای تحقیقات در جنوبگان با همکاری کمیتهٔ علمی تحقیقات جنوبگان و IOC و یک همکار خارجی
- توسعه و تبدیل ایستگاه فصلی به ایستگاه دائمی در جنوبگان
اقدامات کلیدی انجام شده جهت راه اندازی پایگاه تحقیقاتی دائم در جنوبگان
- تأسیس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی
- شرکت سه ماههٔ یکی از دانشمندان ایرانی در زمینهٔ علوم دریایی در یکی ازگشت های علمی تحقیقاتی هندوستان در جنوبگان
- تهیه طرح تأسیس پایگاه تحقیقاتی دائمی در جنوبگان
- مذاکره با دولتمردان در سطوح مختلف جهت تصویب یک سند و اعطای بودجه
- مطالعهٔ ملحق شدن جمهوری اسلامی ایران به معاهدهٔ جنوبگان (۱۹۵۹)
- رایزنیهای بین المللی جهت یافتن یک همکار خارجی جهت آموزش دانشمندان ایرانی در جنوبگان
- راه اندازی یک کمیتهٔ متخصص جهت مطالعهٔ جنبههای مختلف برنامهٔ علمی ایران در جنوبگان
- عضویت جمهوری اسلامی ایران در کمیتهٔ علمی تحقیقات جنوبگان
فعالیتهای بین المللی
کمیسیون بیندولتی اقیانوسشناسی (IOC)
کمیسیون بین دولتی اقیانوسشناسی مهمترین نهاد بینالمللی در عرصه علوم اقیانوسیمحسوب میشود. این کمیسیون در پی قطعنامه ۳۱/۲ جلسه یازدهم کنفرانس عمومی یونسکو و تأسیس گردید و اولین نشست خود را در یونسکو در پاریس از ۱۹ تا ۲۷ اکتبر ۱۹۶۱ تشکیل داد و در همان جلسه ۴۰ کشور به عضویت این کمیسیون درآمدند. ساختار IOC متشکل از کشورهای عضو مجمع و کمیته اجرایی و دبیرخانه و تعدادی زیرمجموعه است و دبیرخانه آن در پاریس، فرانسه مستقر است. در حال حاضر ۱۳۶ کشور در IOC عضو هستند و هر عضو یک کرسی در مجمع دارد که نشست آن هر دو سال یک بار برگزار میگردد. جلسات کمیته اجرایی هر ساله تشکیل میگردد و گزارش کارها را به مجمع اعلام میدارد. ایران در ۳۰ ژوئن ۱۹۷۶ به عضویت IOC درآمد و در دو نوبت به عنوان عضو کمیته اجرایی انتخاب گردید. در نشست سالانهٔ مجمع عمومی این کمیسیون در سال ۲۰۰۷، و همچنین در نشست سالانه این مجمع در سال ۲۰۱۱ رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران به عضویت شورای اجرایی این نهاد انتخاب شد. پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی تاکنون با همکاری و حمایت IOC کارگاهها، سمینارها و دورههای آموزشی مختلفی را برگزار کرده است.
همچنین کمیسیون بیندولتی اقیانوسشناسی در چارچوب ساختار خود به اجرای برنامههای مختلفی میپردازد که پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نمایندگی ملی این برنامهها و طرحها را در جمهوری اسلامی ایران بر عهده دارد. از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کمیته بینالمللی تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی (IODE)
کمیته بینالمللی تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی یکی از شبکههای کمیسیون بین دولتی اقیانوسشناسی است که در سال ۱۹۶۱ جهت افزایش تحقیقات دریایی، بهرهبرداری و توسعه آنها از طریق ایجاد تسهیلاتی برای تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی بین کشورهای عضو شرکتکننده و با هدف آشنا شدن با نیازهای کاربران به دادهها و اطلاعات اقیانوسی، تأسیس شد.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی از سال ۱۹۹۵ به عنوان مرکز ملی دادههای اقیانوسی در جمهوری اسلامی ایران از سوی کمیته بینالمللی تبادل دادهها و اطلاعات اقیانوسی به رسمیت شناخته شده است.
برنامه بینالمللی شکوفایی جلبکهای مضر (HAB)
برنامه بینالمللی HAB- IOC توسط یک گروه از متخصصین در کارگاه IOC-SCOR در ایالات متحده آمریکا، در نوامبر سال ۱۹۹۱ کامل گردید و پس از بازنگری توسط Intergovernmental Panel on Harmful Algae در ژوئن ۱۹۹۲ مشتمل بر سه بخش اصلی تشکیل گردید: بخش علمی، بخش عملی و بخش آموزشی.
بخش آموزشی آن به دو شاخه: شبکههای اطلاعاتی، آموزش و ظرفیتسازی و بخش علمی آن به سه شاخه حفاظت از منابع، دیده بانی و سلامت عمومی و سلامت غذایی دریایی پژوهشگاه در مورد دورههای فوق در سطح دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور اطلاع رسانی میکند که منجر به بالا بردن و افزایش دانش متخصصین ایرانی میگردد و همچنین از مربیان خارجی جهت تدریس در دورههای ملی و بینالمللی در داخل پژوهشگاه بهره میگیرد. پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در حال حاضر به عنوان هماهنگ کنندهٔ فعالیتهای IOC-HAB در کشور به شمار میرود.
سامانه هشداردهنده سونامی منطقه اقیانوس هند (IOTWS)
پس از وقوع سونامی در سال ۲۰۰۴ در جنوب و جنوب شرقی آسیا و در منطقه اقیانوس هند سبب شد که این موضوع به عنوان یک تهدید جدی طبیعی تلقی گردد. در پی سفر هیأت کارشناسی مجمع بین دولتی اقیانوس شناسی در شهریورماه ۱۳۸۵ پژوهشگاه و با توجه به اینکه آبهای ساحلی ایران به دلیل وجود گسلهای فعال و مهم از جمله گسل مکران در دریای عمان از استعداد بالای برای وقوع سونامی برخوردار هستند، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در تلاش است تا جمهوری اسلامی ایران به عنوان مرکز منطقهای هشدار سونامی در منطقهٔ خلیج فارس و دریای عمان تعیین و معرفی شود. در این رابطه تا کنون هماهنگیهای بسیار خوبی با سازمان هواشناسی، سازمان نقشه برداری، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله، ستاد حوادث غیرمترقبهٔ کشور و دانشگاه تهران صورت گرفته است و پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در این میان نقش هماهنگ کنندهٔ ملی را بر عهده دارد.
سامانه مشاهدات اقیانوسی جهانی در اقیانوس هند (IOGOOS)
اتحادیه سامانه جهانی دیدهبانی اقیانوسی در حوضه اقیانوس هند Global Ocean Observing System in Indian Ocean: IOGOOS در تاریخ ۵ نوامبر سال ۲۰۰۱ با مشارکت و عضویت ۱۹ سازمان از ۱۰ کشور دنیا تشکیل گردید.
اهداف IOGOOS عبارتند از: تقویت سامانه دیدهبانی اقیانوسی در منطقه، ترویج و تسهیل مؤثر مدیریت، تبادل و بهرهوری از دادههای اقیانوسی؛ ترویج برنامهها و پروژهها در اقیانوسشناسی مؤثر و خدمات اقیانوسی در جلسات منطقهای؛ تقویت ظرفیتسازی برای بالا بردن تواناییها در منطقه؛ پیشبرد تحقیقات برای حمایت نیاز کاربران، توسعه همیاری با سایر مناطق GOOS و برنامههای اقیانوسی؛ و کمک به برنامهریزی بینالمللی و پیشرفت GOOS.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در این پروژه عضویت دارد.
مؤسسه بینالمللی اقیانوسی (International Ocean Institute, IOI)
مؤسسه بینالمللی اقیانوسی (IOI) یک مرکز آموزشی تحقیقاتی شناخته شده و معتبر بینالمللی است که مورد حمایت بسیاری از سازمانهای بینالمللی از جمله کمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی یونسکو (IOC) میباشد. مؤسسه بینالمللی اقیانوسی در سال ۱۹۷۲ به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی بینالمللی تأسیس گردید و مقر آن طی موافقنامهای با دولت مالت در این کشور مستقر است.
اهداف این مؤسسه بینالمللی عبارتند از: مشارکت در مسائل مربوط به نظارت بر اقیانوسها از طریق وظایف و فعالیتهای IOI؛ نظارت بر اجرای پیماننامهها و تفاهمنامههای بینالمللی مرتبط با اقیانوسها تحت رهبری منشور ملل متحد و حقوق دریاها، و همچنین مشارکت در گفتگوهای سیاسی سازمان ملل متحد و میزگردهای بینالمللی در رابطه با اقیانوسها؛ تحرک بخشیدن به تمایلات سیاسی جهت اجرایی شدن طرحهای ملی و منطقهای و تفاهمنامههای بینالمللی در رابطه با مدیریت و استفاده پایدار از اقیانوسها، سواحل و جزایر از طریق یک شبکه جهانی متشکل از مراکز عملیاتی؛ افزایش آگاهی در مورد استفاده صلحآمیز از اقیانوسها، حمایت و حفاظت از آنها و همچنین توسعه پایدار منابع آن مطابق بر اصل میراث مشترک انسان؛ انتشار اطلاعات، تقسیم دانش و تجربه، مشارکت در توسعه و رشد کشورهای در حال توسعه از طریق ایجاد مؤسسات و شبکه در سطوح ملی و منطقهای؛ پاسخ به نیازهای کشورهای در حال توسعه مخصوصاً جوامع ساحلی و زنان از طریق افزایش تواناییهای آنها به منظور توسعه و مدیریت پایدار اقیانوسها و منابع ساحلی.
این مؤسسه با برگزاری برنامههای آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی، سازماندهی کنفرانسها و جلسات، جذب مشارکتهای بینالمللی، ایجاد ارتباطات و یافتن منابع مالی جهت فعالیتهای مراکز عملیاتی خود برای رسیدن به اهدافش تلاش میکند.
در حال حاضر این مؤسسه دارای ۲۵ مرکز عملیاتی و ۵ دفتر کانونی در سراسر جهان است (استرالیا، اسلونی، آفریقای جنوبی، آلمان، اندونزی، اوکراین، برزیل، تایلند، جمهوری اسلامی ایران، جزایر اقیانوس آرام، چین، روسیه، رومانی، ژاپن، سنگال، سوئد، کانادا، کاستاریکا، کنیا، مالتا، نیجریه، هند و ولگا).
مرکز عملیاتی موسسه بینالمللی اقیانوسی جمهوری اسلامی ایران (IOI-IR. Iran)
مرکز عملیاتی IOI جمهوری اسلامی ایران طی تفاهمنامه پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی با مؤسسه بینالمللی اقیانوسشناسی در سال ۲۰۰۲ میلادی (۱۳۸۱) در ژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی تأسیس گردید. حوزه فعالیت این مرکز شامل خلیج فارس و دریای عمان است و لذا حفظ این موقعیت برای جمهوری اسلامی ایران خصوصاً با توجه به ضرورت صیانت از نام خلیج فارس، دارای اهمیت ویژهای است. اهداف این مرکز عملیاتی ترویج مؤثر و علمی مدیریت اقیانوسشناسی و منابع ساحلی، کمک به ریشهکن کردن فقر در مناطق ساحلی، حفاظت مؤثر از محیط زیست دریایی به عنوان میراث مشترک نسلها و تسهیل مبادله دانش و اطلاعات است.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی و مرکز عملیاتی IOI ایران تاکنون و با همکاری و حمایتهای مالی موسسه بین المللی اقیانوسی (IOI) کارگاههای آموزشی ویژه زنان و جوانان و کودکان را در شهرهای بندرعباس، چابهار، بوشهر و رشت برگزار نموده است.
شبکه بین اسلامی علمی و فناوری اقیانوسشناسی
(Inter-Islamic Science and Technology Network on Oceanography)
شبکه بین اسلامی علمی و فناوری اقیانوسشناسی (INOC) در نوامبر سال ۱۹۸۷ توسط کمیته دائمی همکاریهای علمی و فناوری سازمان کنفرانس اسلامی (COMSTECH) تأسیس شد و فعالیت خود را از آوریل ۱۹۸۹ شروع کرده است. این شبکه نهاد تخصصی اقیانوسشناسی در چارچوب سازمان کنفرانس اسلامی بشمار میرود و مقر آن در ازمیر ترکیه قرار دارد. کشورهای عضو در این شبکه عبارتند از: الجزایر، بنگلادش، اندونزی، عراق، مراکش، پاکستان، سنگال، تونس، ترکیه، مصر، ایران، عراق، کویت، لبنان، مالزی، موریتانی، عمان، پاکستان، عربستان سعودی، سودان، سوریه، تانزانیا، امارات متحده عربی. در حال حاضر رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نائب رئیس INOC است.
شبکه جهانی پایش آبسنگهای مرجانی (The Global Coral Reef Monitoring Network, GCRMN)
آبسنگهای مرجانی از متنوعترین و غنیترین زیستگاههای دریایی جهان محسوب شده که ساکن آبهای استوایی و نیمه استوایی محسوب میشوند. ساختارهای مرجانی پناهگاهی ارزشمند برای انواع ماهیان، خرچنگها، ماهیان مرکب، هشت پایان، لاکپشتهای دریایی و انواع میگوها بوده و بهدلیل ساختار زیبا و خیرهکننده خود مأوای گونههای بیشماری از ماهیان تزئینی هستند. شبکه جهانی پایش آبسنگهای مرجانی (GCRMN) وظیفه جمعآوری دادههای مورد نیاز در سطح جهانی در خصوص وضعیت فعلی زیستگاههای مرجانی و نیز پیشگویی تغییـراتی که در آینده در آبسنگهـای مرجانی پیش خواهد آمد را بر عهده دارد.
کمیسیون بیندولتی اقیانوسی، برنامه محیط زیست ملل متحد و نهاد بینالمللی حفاظت از طبیعت از حامیان اصلی شبکه GCRMN هستند که در حال حاضر دبیرخانه آن بهطور مشترک در مؤسسه علوم دریایی استرالیا و مرکز جهانی مدیریت منابع زنده آبی «مانیل- فیلیپین» مستقر است. پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به عنوان هسته منطقهای شبکه جهانی پایش آبسنگهای مرجانی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان انتخاب گردیده است.
تحصیلات تکمیلی
دکتری
پژوهشگاه ملّی اقیانوسشناسی و علوم جوی در راستای سیاستهای جمهوری اسلامی و برای تحقق سند چشم انداز بیست ساله در حوزهٔ توسعهٔ آموزش عالی کشور، با تکیه بر بیش از دو دهه تجربه و داشتن زیر ساخت مناسب تحقیقاتی- عملیاتی و با داشتن طیف وسیعی از تجهیزات، امکانات آزمایشگاهی و ادوات عملیاتی و برخورداری از اعضای هیأت علمی توانمند خود، براساس مجوز شماره ۷۹۹۵۲ / ۲۲ مورخ ۲۲ / ۵ /۱۳۹۰ و همچنین مجوز شماره ۳۹۵۹۰ / ۲۲ مورخ ۲۵ / ۲/ ۱۳۹۱ از دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع دکتری در رشتههای مختلف دریایی و به صورت پژوهش محور نموده است.
بر این اساس پس از مصاحبهٔ علمی و تخصصی اساتید ۳ پژوهشکده شامل: پژوهشکده فناوری و مهندسی دریا، پژوهشکده علوم دریایی و پژوهشکده هواشناسی و علوم جوی با پذیرفتهشدگان آزمون سراسری دکتری که از سوی سازمان سنجش آموزش کشور به این پژوهشگاه معرفی میشوند، تعدادی مورد پذیرشنهایی قرار میگیرند.
مدیریت آموزش و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه ضمن تبریک این موفقیت، آرزوی توفیق روزافزون برای این عزیزان در راه دانش اندوزی و اعتلای ایران اسلامی را دارد.